Biedronki azjatyckie w mieszkaniu. Jak je rozpoznać i skutecznie się ich pozbyć?

2025-03-27 15:51

Biedronki azjatyckie w ostatnich latach masowo pojawiają się jesienią i wiosną w naszych mieszkaniach. To gatunek inwazyjny, który stopniowo wypiera nasze rodzime siedmiokropki. Wyjaśniamy, skąd się wzięły, dlaczego wchodzą do domów i czy są groźne dla ludzi. Podpowiadamy też, jak je rozpoznać i jak się pozbyć biedronek azjatyckich.

Spis treści

  1. Biedronka azjatycka – skąd pochodzi?
  2. Jak wygląda biedronka azjatycka, jak ją rozpoznać?
  3. Jak się pozbyć biedronek azjatyckich, jak ze zwalczyć i wytępić?
  4. Ocet na biedronki azjatyckie? Jak odstraszyć
  5. Dlaczego biedronki azjatyckie wchodzą do domów i czy są groźne dla ludzi?
  6. Ugryzienie biedronki azjatyckiej. Jakie są objawy?
  7. Polska biedronka siedmiokropka

Biedronka azjatycka (łac. Harmonia axyridis), zwana też arlekinem lub harlekinem, to gatunek chrząszcza z rodziny biedronek (Coccinellidae). Pochodzi z Azji, ale rozprzestrzeniła się także w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Europie. W naszym kraju biedronka azjatycka pojawiła się w 2006 roku. Od tego czasu jej populacja staje się coraz bardziej widoczna – zwłaszcza u progu jesieni, gdy biedronki azjatyckie szukają schronienia na zimę w naszych mieszkaniach.

Biedronka azjatycka – skąd pochodzi?

Naturalny teren występowania biedronki azjatyckiej to zgodnie z nazwą wschodnia i środkowa Azja (od Ałtaju po wybrzeża Oceanu Spokojnego oraz od południowej Syberii do południowych Chin). Stamtąd została sprowadzona do Ameryki Północnej oraz Europy do zwalczania mszyc jako ich naturalny wróg. 

Istotnie, zarówno larwa biedronki azjatyckiej, jak i owad dorosły żywią się mszycami (larwa podczas około 10-dniowego rozwoju zjada od 90 do 370 mszyc, a owad dorosły od 15 do 65 mszyc dziennie). A gdy mszyc brakuje, zjada inne owady, ich jaja oraz larwy – również innych biedronek, w tym naszych gatunków rodzimych, z biedronką siedmiokropką (Coccinella septempunctata) na czele. Stanowi dla nich duże zagrożenie.

Może też zjadać pyłek kwiatowy i nektar oraz nadgryzać dojrzałe owoce. Szybko więc okazało się, że biedronka azjatycka jest gatunkiem bardzo ekspansywnym. Błyskawicznie rozprzestrzeniła się na nowych obszarach.

Jak wygląda biedronka azjatycka, jak ją rozpoznać?

Biedronka azjatycka to owad średniej wielkości. Kolor pokryw może być różny: od żółtego i pomarańczowego, przez czerwone aż do czarnego. Ciało chrząszcza jest owalne, wypukłe, 5–8 mm długości, zbliżone wielkością do naszej rodzimej biedronki siedmiokropki. Liczba kropek na pokrywach biedronki azjatyckiej waha się od 0 do 23. W sprzyjających warunkach owad wytwarza do 5 pokoleń rocznie. Średnio żyje od 30 do 90 dni, maksymalnie do 3 lat.

Obce biedronki charakteryzują się dużą zmiennością - nie każda posiada charakterystyczne plamki na przedpleczu, układające się w literkę “M”. Niektóre są całe czarne – informują Lasy Państwowe.

Jak rozpoznać biedronkę azjatycką? Jesienią najprościej po zachowaniu – to ona tak chętnie wnika do mieszkań przez szpary w oknach czy drzwiach. Chętnie też wykorzystuje chwile, gdy wietrzymy domy w ciepłej porze dnia. A w dowolnej sytuacji na pierwszy rzut oka łatwo odróżnić ją od krajowych biedronek przede wszystkim w oparciu o kolor. Na ogół biedronki azjatyckie są raczej pomarańczowe niż czerwone, a przy tym zwykle nieco większe od naszych biedronek. 

>> Przeczytaj też: Domowe sposoby na komary

Jak się pozbyć biedronek azjatyckich, jak ze zwalczyć i wytępić?

Jak się pozbyć biedronek azjatyckich? Te, które zobaczymy w zagłębieniach framugi, warto po prostu zebrać odkurzaczem. Można też zastosować chemiczne środki do zwalczania biedronki azjatyckiej. Spray na biedronki azjatyckie stosuje się miejscowo – spryskuje grupę zimujących owadów. Niestety taki oprysk należy powtarzać w miarę napływu nowych osobników. Dłuższe działanie ma płytka owadobójcza. Umieszczona w mieszkaniu zgodnie z zaleceniami producenta będzie chroniła nawet przez pół roku.

Przed inwazją biedronki chroni także moskitiera, do niedawna kojarząca się wyłącznie z okresem letnim i plagą komarów. W związku z ociepleniem klimatu będzie nam niestety potrzeba także w chłodniejszych dotąd porach roku.

>>> Przeczytaj też: Jak samemu zrobić tanią moskitierę? 

Ocet na biedronki azjatyckie? Jak odstraszyć

Jak odstraszyć biedronki azjatyckie? Sposoby na pozbycie się ich są rożne.

Można spryskać parapety środkami owadobójczymi lub położyć na nich płytki owadobójcze. Biedronki azjatyckie można też zwalczyć domowymi sposobami. Domowy sposób na biedronki azjatyckie to np. olejek lawendowy lub pomarańczowy. Wystarczy spryskać nimi parapety, Biedronki nie lubią tych zapachów.

Inny domowy sposób to np. ocet z kminkiem. Taki rozmieszany roztwór to gwarantowany sposób za odstraszenie biedronek azjatyckich. Leśnicy proponują użyć kamfory lub mentolu. By się przed nimi uchronić, uszczelnij okna i drzwi, warto zabezpieczyć je siatką.

Biedronka azjatycka
Autor: Thinkstockphotos.com Biedronki azjatyckie zostały sprowadzone do Europy do zwalczania mszyc

Dlaczego biedronki azjatyckie wchodzą do domów i czy są groźne dla ludzi?

Jesienią owady te poszukują zacisznych, ciemnych miejsc w budynkach, aby tam przetrwać zimę. Oto odpowiedź na pytanie, dlaczego biedronki azjatyckie wchodzą do domów i mieszkań. Na ogół w zagłębieniach futryn obserwujemy wtedy grupki kilku czy kilkunastu owadów. Zimujące skupiska chrząszcza składają się jednak nawet z tysięcy osobników.

>>Przeczytaj też: Karaluchy i prusaki: zwalczanie. Jak się pozbyć karaczanów z domu

A czy biedronki azjatyckie są groźne dla ludzi? Okazuje się, że tak. Po pierwsze częściej niż inne gatunki biedronek są sprawcami ukąszeń ludzi. Po drugie w wyniku pogryzienia mogą pojawić się u niektórych osób objawy reakcji alergicznych dotyczących skóry i dróg oddechowych (zapalenie spojówek, nieżyt nosa, astma, pokrzywka).

Po trzecie po ugryzieniu może pozostać czerwony, swędzący ślad. A poza tym w momentach zagrożenia owady wydzielają z tzw. gruczołów obronnych żółtą drażniącą substancję, która w zetknięciu z ludzką skórą może wywołać reakcje alergiczną.

Ugryzienie biedronki azjatyckiej. Jakie są objawy?

  • katar
  • alergiczne zapalenie spojówek,
  • astma,
  • pokrzywka
  • obrzęk

Zgniecione pozostawiają po sobie żółtą wydzielinę (hemolimfę). Substancja jest trudna do zmycia. Biedronki azjatyckie gryzą też zwierzęta.

>>Przeczytaj też: Mrówki faraona (Natrętka domowa) w domu. Jak się pozbyć mrówek faraona z mieszkania

Biedronki azjatyckie
Autor: Thinkstockphotos.com
Kret, nornice i inne szkodniki ogrodowe: jak je wypłoszyć?

Polska biedronka siedmiokropka

W Polsce żyje około 80 gatunków rodzimych biedronek. Najbardziej znaną jest siedmiokropka. Siedmiokropki są do siebie bardzo podobne, są właściwie takie same. Mają czarne przedplecze z białymi plamkami na bokach i są soczyście czerwone. I nie spotkamy ich w takich gromadach na naszych ścianach jak ma to miejsce w przypadku biedronek azjatyckich.