Drzewa owocowe – kolumnowe, karłowe i niskopienne. Gatunki i pielęgnacja
By cieszyć się pysznymi samodzielnie wyhodowanymi owocami, nie musimy mieć dużego ogrodu czy sadu. Drzewka owocowe kolumnowe, karłowe i niskopienne to doskonałe zamienniki rozłożystych drzew owocujących. Bez problemu możemy posadzić je w malutkim ogrodzie, na tarasie, a także trzymać na balkonie.
Spis treści
- Drzewka owocowe kolumnowe
- Drzewka owocowe niskopienne
- Kiedy sadzić drzewka owocowe? Jak sadzić?
- Kiedy przycinamy drzewka owocowe?
Drzewka owocowe kolumnowe
Drzewka owocowe kolumnowe jeszcze 15 lat temu były w Polsce tylko ciekawostką. Dziś – coraz chętniej sadzimy je w przydomowych ogrodach, a także na balkonach w miejskich blokach. Drzewa owocowe kolumnowe, jak sama nazwa wskazuje są dość wąskie i nie rozgałęziają się na boki. Składają się z głównego przewodnika, z którego wyrastają krótkopędy (w przeciwieństwie do innych drzew, które wytwarzają długopędy).
Wysokość drzew owocowych o pokroju kolumnowym zazwyczaj nie przekracza 2-3 metrów, natomiast ich szerokość zamyka się w 60-80 centymetrach. Takie rozmiary pozwalają sadzić je nawet co 1 m.
W szkółkach leśnych i u sprawdzonych hodowców możemy znaleźć różne odmiany kolumnowe jabłoni, czereśni, śliw czy grusz. Oto najpopularniejsze odmiany drzewek owocowych kolumnowych:
- jabłoń: Bolero, Flamenco, Polka, Waltz
- czereśnia: Silva, Queen Mary, Victoria
- śliwa: Fruca, Imperial
- grusza: Decora, Saphira
- brzoskwinia: Harrow Beauty, Honey, Saturn
Decydując się na drzewa owocowe kolumnowe, musimy pamiętać, że nie wszystkie gatunki są mrozoodporne – i, zwłaszcza w pierwszych latach, należy je na zimę owijać agrowłókniną, a jeśli są hodowane w doniczkach – zabezpieczać korzenie przed zimowymi mrozami (np. przy pomocy styropianu, agrowłókniny czy juty).
Hodując drzewka owocowe w doniczkach, również trzeba je dobrze zabezpieczać na zimę i najlepiej trzymać je w piwnicy przez cały zimowy okres.
Drzewka owocowe kolumnowe – czy warto?
Drzewka owocowe kolumnowe nie są bardzo wymagające (przycinanie ogranicza się do minimum), a ich kompaktowy wygląd nie wpływa negatywnie na owoce. Tego typu drzewka wydają owoce nieróżniące się zbytnio od owoców, które obradzają drzewa normalnej wielkości.
Ponadto, drzewka owocowe kolumnowe bardzo wolno rosną, dlatego nie musimy się obawiać, że posadzone na balkonie rozrosną się do ogromnych rozmiarów i zdominują przestrzeń.
Kolejnym argumentem za hodowlą drzewek owocowych o pokroju kolumnowym jest ich szybkie owocowanie – plonów możemy się spodziewać nawet po 2 latach!
Nie można też pominąć względów czysto estetycznych – zasadzenie różnych gatunków drzewek owocowych urozmaici ogród, taras i balkon, ozdobi przestrzeń i będzie ciekawą alternatywą dla tradycyjnych roślin balkonowo-ogrodowych!
ZOBACZ TEŻ: Owoce na balkonie. Co i jak można tu uprawiać? Sprawdzone rady
Drzewka owocowe karłowe czy kolumnowe?
Szukając niewielkich drzewek owocowych do ogrodu możemy natknąć się nie tylko na drzewka kolumnowe, ale również tzw. drzewka owocowe karłowe. Na które z nich warto się zdecydować?
Zanim odpowiemy na to pytanie, warto przypomnieć, że wielkość drzewek owocowych zależy głównie od podkładki, którą wykorzystano podczas szczepienia. To właśnie podkładka (dolna część z korzeniami) w dużej mierze determinuje cechy sadzonki i to ona wpływa na to, kiedy możemy spodziewać się pierwszych owoców.
Drzewka owocowe karłowe to rośliny, które zostały zaszczepione na podkładkach karłowych lub półkarłowych, dlatego nigdy nie osiągną wysokości normalnego drzewa. W przeciwieństwie do drzew owocowych kolumnowych, drzewka karłowe nie mają prostego, strzelistego pokroju – ich korona bardziej przypomina normalne, rozgałęziające się drzewo, tylko w wersji mini.
Drzewka owocowe karłowe to wciąż dobry wybór do małych ogrodów, tarasów i balkonów, ale mogą zajmować więcej miejsca niż drzewka o pokroju kolumnowym.
Co więcej, drzewka owocowe karłowe szczepione na podkładce półkarłowej osiągną większą wysokość niż drzewka owocowe kolumnowe – mogą urosnąć nawet do 5 metrów!
ZOBACZ TEŻ: Aranżacja małego ogrodu: rośliny, meble i dodatki. Jak urządzić mały ogród?
MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ:
- Iglaki na pniu. Gatunki, pielęgnacja, przycinanie
- Rośliny, które poprawiają nastrój. 8 gatunków roślin, które warto mieć w domu
- Trujące kwiaty doniczkowe. 17 gatunków roślin, na które trzeba uważać
- Kwiaty doniczkowe cieniolubne. 15 gatunków roślin, które lubią cień
- Niewymagające kwiaty doniczkowe. 12 roślin dla początkujących i zapracowanych
Drzewka owocowe niskopienne
Kolejnym rodzajem mniejszych drzew owocujących są drzewka owocowe niskopienne. Od swoich karłowych kuzynów różnią się między innymi tym, że mogą osiągać wysokość nawet 7 metrów.
Drzewka owocowe niskopienne szczepione na podkładkach karłowych nie przekraczają wysokości 3 metrów. Pozwala to na łatwiejsze zbieranie owoców i oszczędność miejsca w ogrodzie czy na tarasie.
Ogromną zaletą drzewek owocowych niskopiennych jest to, że stosunkowo szybko wchodzą w okres owocowania – często pierwsze zbiory owoców są możliwe już w rok po posadzeniu drzewka niskopiennego.
Podobnie jak drzewka owocowe kolumnowe i karłowe, drzewka owocowe niskopienne są bardzo dobrze doświetlone z każdej strony, więc ich owoce są smaczniejsze, a skórka delikatniejsza.
Mimo wielu zalet, drzewka owocowe niskopienne nie są wolne od wad. Jednym z mankamentów hodowli tego typu drzew jest ich krótka żywotność. Drzewka owocowe niskopienne z reguły żyją ok. 15 lat. Ma to związek ze słabym systemem korzeniowym.
Drzewka owocowe niskopienne samopylne
By drzewka owocowe mogły wydać plon, musi dojść do zapylenia. Pył kwiatowy zostaje przeniesiony na zalążek lub znamię słupka wewnątrz kwiatu rośliny, co uaktywnia proces owocowania.
Niektóre gatunki drzew owocowych są samopylne – wykorzystują one własny pyłek kwiatowy. Natomiast rośliny obcopylne potrzebują pyłku z kwiatu innej rośliny, by mogło dojść do zapłodnienia i owocowania.
Jakie drzewa owocowe niskopienne są samopylne?
- brzoskwinie (całkowicie samopylne),
- morele (całkowicie samopylne),
- nektarynki (całkowicie samopylne),
- wiśnie (np. odmiany: Kelleris 16, Łutówka, Northstar),
- śliwki (np. odmiany: Jerozolimka, Renkloda Ulena, Węgierka Zwykła).
Kiedy sadzić drzewka owocowe? Jak sadzić?
Jeśli zależy nam na obfitym owocowaniu drzewek w ogrodzie czy na balkonie, konieczne będzie posadzenie rośliny w miejscu dobrze oświetlonym. Spora dawka słońca sprawi, że owoce będą smaczniejsze i lepiej wybarwione.
Drzewa owocowe lubią dostatecznie wilgotną, przepuszczalną glebę z dużą zawartością próchnicy. Należy unikać zbyt mokrego podłoża, ponieważ może to spowodować, że drzewko stanie się bardziej wrażliwe na mrozy.
Jeśli planujemy posadzenie drzewek owocowych w doniczkach, oprócz odpowiedniej wielkości pojemnika (nie może być zbyt duży), należy pamiętać o wyłożeniu jego spodu warstwą drenażową (pokruszoną cegłą, perlitem itd.).
Drzewa z odkrytymi korzeniami sadzi się do gruntu w okresie spoczynku, a więc wczesną wiosną (marzec-kwiecień) lub po okresie wegetacji, czyli jesienią (październik-listopad). Większość specjalistów uważa, że dużo lepiej sadzić drzewka owocowe jesienią, gdy gleba jest wilgotniejsza i nie ma zagrożenia silnymi upałami.
Wyjątkiem są drzewka ciepłolubne, które nie lubią mrozów, a więc brzoskwinia, morela i nektarynka – w ich przypadku najlepszym terminem sadzenia jest wiosna. Drzewka owocowe można sadzić do doniczek przez cały sezon, chociaż najlepszym czasem jest wiosna.
Kiedy przycinamy drzewka owocowe?
Drzewka owocowe wymagają regularnego przycinania. Celem cięcia jest zwiększenie plonów i żywotności rośliny. Co więcej, cięcie pozwala nadać drzewu odpowiedni kształt, a także stymuluje wzrost pędów.
Drzewka owocowe kolumnowe rzadko przycinamy, ponieważ te gatunki nie wytwarzają długopędów. Możemy co jakiś czas przyciąć przemarznięte lub uschnięte pędy, ale dużo ważniejsze w przypadku drzewek kolumnowych jest odginanie pędów.
Prawidłowo, pędy powinny wyrastać z przewodnika pod kątem prostym lub zbliżonym do prostego. Jeśli zauważymy, że pędy rosną pod dużym kątem należy je odgiąć na przykład przy pomocy klamerek do rozwieszania prania.
Warto również pamiętać o przerzedzaniu zawiązków owoców na drzewkach kolumnowych. Przerzedzanie sprawi, że owoców będzie mniej, ale będą one większe i smaczniejsze.
W przypadku drzewek owocowych karłowych i niskopiennych przycinanie będzie zależne w dużej mierze od danego gatunku. Warto więc zaopatrzyć się w kalendarz cięcia drzew. Oto kilka przykładów terminów przycinania drzewek owocowych:
- brzoskwinia i nektaryna – te wrażliwe gatunki lepiej przyciąć wiosną, gdy już zrobi się cieplej (kwiecień)
- czereśnia i wiśnia – najlepiej przycinać latem po zbiorze owoców (lipiec-sierpień)
- jabłoń – cięcie formacyjne wykonuje się pod koniec zimy, a latem usuwa się młode, pionowo rosnące pędy
- śliwa – odmiany późnoowocujące przycina się na początku wiosny (marzec-kwiecień), odmiany o wczesnym owocowaniu najlepiej przycinać pod koniec lata po zbiorze owoców (sierpień-wrzesień)
- czereśnia – przycina się latem, od połowy lipca do końca sierpnia
Drzewa owocowe w wersji mini to doskonały sposób na wyhodowanie owoców w zaciszu przydomowego ogrodu lub balkonu, nawet jeśli mają one bardzo mały metraż.
Zajrzyj do najpiękniejszych polskich mieszkań:
Autor: materiały prasowe Miśkiewicz Design, fot. Łukasz Zandecki
Strefa dzienna jest bardzo funkcjonalna – udało się stworzyć na niej wygodną przestrzeń do relaksu, jadalnię dla czterech osób oraz ergonomiczną kuchnię.
Autor: Spacja Studio
Strefa dzienna to otwarta przestrzeń - przedpokój, salon, jadalnia oraz kuchnia są ze sobą maksymalnie połączone. Centralnym elementem jest tutaj żółta, miękka sofa, która wraz z dywanem tworzy kolorową, wypoczynkową "wyspę".
Autor: Tomasz Miotk Fotografia
Na parterze, w otwartej sferze wypoczynkowej z kuchnią, jadalnią i salonem, prym wiedzie naturalne drewno połączone z gładkimi blatami i elementami marmuru. Królują tu dwie sofy marki Nobonobo, model Paradise w kolorach light pink i azzure.
