Sauna fińska: jak zrobić saunę w domu (porady fachowców)

Sauna fińska w naszym domu może się stać wspaniałym miejscem relaksu. Wbrew pozorom nie kosztuje ona majątku, a sam montaż może zająć kilka godzin. Radzimy, jak wykończyć w saunie ściany i podłogi, jakie wybrać oświetlenie, jakiego typu materiałów należy użyć, aby był one odporne na powietrze o wysokiej temperaturze i nie tylko! Jak zbudować saunę? 

Spis treści

1. Sauna fińska - rodzaje
2. Sauna fińska - jej miejsce w domu
3. Sauna fińska - jak zrobić saunę w domu?
4. Sauna fińska - wymogi kabiny 
5. Sauna fińska - podłoga
6. Sauna fińska - wentylacja
7. Sauna fińska - oświetlenie
8. Sauna fińska
9. Sauna fińska: na drewno albo zasilana elektrycznie
10. Sauna fińska - CENA
11. Sauna fińska - gotowe sauny
12. Sauna fińska - odpowiednia wielkość
13. Sauna fińska - niezbędne akcesoria
14. Sauna fińska, czyli gabinet odnowy w twoim domu: ZOBACZ GALERIE ZDJĘĆ

Mieszkańcy Skandynawii od dawna znają dobroczynne działanie sauny. Korzystają z niej co najmniej dwa razy w tygodniu. Na przyjęciach czy spotkaniach ze znajomymi wspólny pobyt w saunie jest niemal rytuałem. Słowem sauna domowa określa się najczęściej szczelne, izolowane w celu utrzymania wysokiej temperatury pomieszczenie z piecem i drewnianymi ławami, służące do przegrzewania ciała. Rytuał korzystania z sauny tego typu stworzyli Finowie i dlatego dziś bardzo często nazywa się ją fińską. Głosili oni zasadę, że im bardziej prymitywna budowa sauny, tym jest lepsza. I choć przez setki lat niewiele się zmieniło w sposobie budowy saun (wyraźnym modyfikacjom ulegał jedynie piec), to chętni do zacisznego i niezależnego od pogody wygrzewania się w cieple muszą podjąć parę decyzji.

Sauna to kąpiel w rozgrzanym do kilkudziesięciu stopni powietrzu, która zakończona zostaje schłodzeniem ciała przez zanurzenie w zimnej wodzie lub poprzez prysznic. Miłośnicy sauny twierdzą, że jest to zarówno przyjemny, jak i zdrowy sposób spędzania wolnego czasu. Przeciwnicy uważają, że pobyt w saunie wymaga dużo samozaparcia.

Zobacz też: Duże łazienki: jak je dobrze urządzić. Projekt duża łazienka

Sauna fińska - rodzaje

• Sauna sucha

Sauna domowa sucha, zwana często staro-szwedzką. Wchodząc do niej przeżywa się prawdziwy szok termiczny – temperatura wynosi bowiem 90–110°C, a wilgotność około 10% (w normalnych pomieszczeniach budynków mieszkalnych wilgotność – zależnie od pory roku – wynosi 45–65%). Suche powietrze natychmiast wysusza skórę i nagrzewa ciało, które następnie powoli zaczyna się pocić.

• Sauna mokra

Sauna do domu mokra - temperatura powietrza w saunie mokrej wynosi 70–90°C (niektórzy uważają, że wystarczy już 50–60°C), wilgotność – 25–35%. Taką wilgotność uzyskuje się polewając wodą kamienie znajdujące się w piecu sauny. Sauna mokra ma znacznie więcej zwolenników niż sucha.

• Sauna parowo-ziołowa

Sauna domowa parowo-ziołowa - temperatura w takiej saunie wynosi 45–65°C, przy wilgotności 40–65%. Instaluje się w niej specjalne piece, które jednocześnie ogrzewają powietrze i wytwarzają gorącą parę wodną. Warunki panujące w saunie parowo-ziołowej są odpowiednie dla większości osób, nawet dla małych dzieci. Można w niej zażywać inhalacji ziołowych, przepuszczając parę wodną przez zioła lub olejki zapachowe. Sauna domowa parowa często mylona jest z całkowicie odmienną formą kąpieli, tzw. łaźnią parową

Sauna fińska - jej miejsce w domu

Zanim rozpocznie się sama budowa sauny, przede wszystkim należy postanowić, czy ma być wewnątrz domu, czy w oddzielnym budynku. Jeśli kabinę uwzględnimy już na etapie projektowania domu, od razu zostaną zaplanowane wszelkie przyłącza, odpływ kanalizacyjny, sprawna wentylacja. Warto wtedy również przemyśleć przeznaczenie na nią większego pomieszczenia, w którym znajdzie się także natrysk (by schłodzić się po kąpieli w saunie), zmieszczą leżanka lub fotel (aby odpocząć) oraz umilające pobyt donice z roślinami. Przyjemnie jest też wyjść z takiego miejsca „kąpielowego” na taras, balkon lub do ogrodu albo chociaż móc popatrzeć na zieleń za oknem – okno przyczyni się również do lepszej cyrkulacji powietrza.

Jeżeli planujemy w domu pokój do ćwiczeń, będzie on idealnym sąsiedztwem dla sauny własnej roboty. W już wybudowanym domu kabinę sauny można zamontować w łazience, przeznaczyć na nią sąsiadujące z łazienką pomieszczenie, zaadaptować poddasze, jego część lub pokój, który przestał pełnić swe dotychczasowe funkcje (na przykład część sypialni studenta, który rozpoczął życie „na swoim”). Biorąc przykład z Finów i Rosjan, można się zdecydować na montaż kabiny w osobnym budynku – domku stojącym w ogrodzie. Kabiny sauny nie buduje się na zewnątrz jako wolno stojącej. Sauna domowa wypuszczałaby wówczas zbyt dużo powietrza. By ograniczyć jego straty, ściany kabiny powinny przylegać do ścian pomieszczenia.

O saunie powinniśmy myśleć już na etapie projektowania domu, aby wybrać dla niej najbardziej odpowiednie miejsce. Kabina sauny powinna stanowić wolno stojącą konstrukcję. Nie należy jej instalować w zamkniętym z czterech stron pomieszczeniu. Sauna do domu powinna znajdować się w pobliżu łazienki z natryskiem. Umożliwi to mycie i schładzanie ciała zarówno przed pobytem w saunie, jak i po nim. Praktycznym rozwiązaniem jest zaplanowanie sauny w jednym pomieszczeniu z miejscem do odpoczynku, np. domowym solarium czy małą salą gimnastyczną. Dobrze, jeśli w takim pomieszczeniu jest okno. Nie wolno zapomnieć również o wentylacji wywiewnej (takiej jak w łazience czy kuchni).

Sauna fińska - jak zrobić saunę w domu?

Saunę można zbudować na zewnątrz domu jako wolnostojącą lub wstawić ją do jednego z pomieszczeń wewnątrz domu. Częściej spotykany jest ten drugi rodzaj. W zależności od warunków panujących w saunie, czyli temperatury i wilgotności sauna do domu może być sucha, mokra lub parowo-ziołowa.

Aby w saunie panowały właściwe warunki, musi być zachowana odpowiednia zależność między temperaturą a wilgotnością. Zależność tę opisuje „prawo sumy 110”, zgodnie z którym suma temperatury (w °C) i wilgotności (w procentach) w saunie powinna wynosić 110 (na przykład 70°C i 40%). Sauna domowa jest zamkniętym, odizolowanym od reszty budynku pomieszczeniem. Materiał użyty do jej budowy powinien być odporny na działanie powietrza o wysokiej temperaturze.

Kiedy wiadomo już na jaki rodzaj kąpieli się zdecydować, warto zainteresować się tym, jakie warunki należy spełnić, aby cieszyć się prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym kompleksem saunowym.

Czytaj też: Wystrój sypialni: pora na relaks...

Sauna fińska - wymogi kabiny 

• Minimalna wysokość pomieszczenia - 2 m.
• Zasilanie prądem trójfazowym.
• Piec umieszczony na ścianie wejściowej do kabiny.
• Drzwi kabiny otwierane na zewnątrz.
• Podłoga - najlepiej terakota.
• Pomieszczenie, w którym znajduje się sauna musi być wentylowane.

Sauna fińska - ściany i sufit

Wewnętrzne ściany sauny muszą być wykonane z paneli z odpowiedniego gatunku drewna, grubości co najmniej 12 mm. Do budowy sauny najczęściej stosuje się: świerk skandynawski, jodłę kanadyjską oraz cedr, który jest idealnym materiałem na saunę. Ważne jest, aby drewno miało jak najmniej sęków i minimalną ilość żywicy (aby zapewnić komfort użytkownikom). Drewniane panele powinny zostać położone na izolacji termicznej, najlepiej z wełny mineralnej. Jej grubość może wynosić od 45 do 100 mm. Styropian nie jest odporny na wysoką temperaturę, izolacja nie powinna być więc wykonywana z płyt styropianowych. Odpowiednia izolacja jest bardzo ważnym elementem kabiny sauny. Sprawia, że czas nagrzewania skraca się do minimum, kosztów eksploatacji. Sauna domowa może być również wykonywana z pełnych bali drewnianych – wtedy izolacja z wełny mineralnej nie jest konieczna. Sauna własnej roboty, która znajduje się wewnątrz domu nie musi mieć dodatkowej izolacji przeciwwilgociowej. Wbrew obiegowym opiniom jest najbardziej suchym pomieszczeniem w całym domu. Zewnętrzne ściany sauny mogą być wykończone dowolnym materiałem – drewnem, płytami pilśniowymi lub gipsowymi. Aby zabezpieczyć drewniane elementy ścian przed wchłanianiem wody zbierającej się na podłodze sauny powinno się ustawić je na przykład na aluminiowych profilach.

Sauna fińska - podłoga

Podłoga sauny musi być wykonana z materiału odpornego na wilgoć i działanie wysokiej temperatury. Może to być terakota lub wykładzina ze sztucznego tworzywa. Aby powierzchnia podłogi w saunie nie była śliska, można ją dodatkowo wyłożyć drewnianymi kratkami podłogowymi. Co więcej, sauna domowa nie wymaga izolacji jej podłóg. Elementy drewniane, takie jak kratka podłogowa, próg w drzwiach czy klamki powinny być zabezpieczone specjalnym lakierem (stosowanym na przykład do impregnacji łódek). Odpływ wody w podłodze jest zalecany tylko w saunach parowo-ziołowych. Warto go jednak wykonać w każdej saunie, gdyż łatwiej wtedy utrzymać czystość. Należy pamiętać, aby kratek odpływu nie umieszczać tuż pod piecem, gdyż mogą być przez nie wciągane nieprzyjemne zapachy z kanalizacji.

Nie przegap: Projekt łazienki na poddaszu. Pokój kąpielowy stworzony do relaksu

Sauna fińska - wentylacja

Jeśli marzy nam się sauna do domu, natrysk oraz miejsce wypoczynkowe w jednym wspólnym pomieszczeniu, nie wolno zapomnieć o właściwej jego wentylacji: wymianie i obiegu powietrza. Błędy w systemie wentylacyjnym mogą spowodować zawilgocenie pomieszczeń, a nawet pojawienie się grzyba na ścianie. A w ekstremalnych sytuacjach – przegrzewanie się elementów wewnątrz sauny, a nawet pożar. Dlatego tak ważne jest doprowadzenie świeżego powietrza oraz odprowadzenie ciepłego i wilgotnego powietrza na zewnątrz. Powietrze powinno mieć możliwość swobodnej cyrkulacji. Można to uzyskać przez zainstalowanie otworów wlotu i wylotu powietrza. Wokół kabiny sauny również musi być zapewniona swobodna cyrkulacja powietrza. Dlatego należy zachować odstęp między ścianą pomieszczenia a kabiną.

Sauna fińska - oświetlenie

Oprawki oświetleniowe w saunie montuje się najczęściej na ścianach w bezpiecznej odległości od sufitu. Radzimy, jak oświetlona powinna być sauna własnej roboty, by czuć się w niej bezpiecznie. W saunach stosuje się specjalne oprawy oświetleniowe. Żarówka w takiej oprawie jest całkowicie zasłonięta szczelnym kloszem. Nie ma do niej bezpośredniego dostępu. Oprawki oświetleniowe mogą dodatkowo przysłaniać specjalne abażury. Natężenie światła w saunie nie powinno być zbyt silne, musi ono bowiem sprzyjać relaksowi. Oprawki oświetleniowe w saunie montuje się najczęściej na ścianach w bezpiecznej odległości od sufitu – minimum 30 cm. Mogą znajdować się też pod ławkami. Taki sposób umieszczenia oświetlenia stwarza przyjemny nastrój. Trzeba pamiętać, aby nigdy nie umieszczać oświetlenia bezpośrednio nad piecem.

Sprawdź też: Relaks w letnim stylu: 7 pomysłów na wystrój sypialni

Autor: Jacek Kucharczyk|Michał Glinicki

Sauna fińska

to pomieszczenie z drewna z umieszczonym wewnątrz piecem pozwalającym uzyskać saunę suchą (bez polewania kamieni wodą), mokrą – polewając kamienie wodą, parową – dzięki zastosowaniu pieca z agregatem parowym i ziołową, gdzie umieszczając zioła świeże lub suche na wylocie pary agregatu mamy saunę parowo-ziołową.

W saunie można uzyskać temperaturę do 110^oC (pod sufitem) przy wilgotności względnej 3-5%. Watro przy tym pamiętać, że im wyższa temperatura tym niższa wilgotność. Suma ^oC i % wilgotności względnej powinna wynosić około 110 czyli np.: 100^oC i 10%, 80^oC i 30%, 50^oC i 60%. Przekroczenie tej wartości grozi poparzeniem – po prostu im większa wilgotność tym większe przyjmowanie ciepła przez ciało. Zaletą sauny jest (choć brzmi to dziwnie) powodowanie dużego szoku dla organizmu – najpierw bardzo gorąco, potem bardzo zimno (schodzenie) i tak na zmianę 3 razy. Proces ten wymusza reakcje obronne organizmu czyli uruchamianie poszczególnych organów wewnętrznych dla przeciwdziałania takim warunkom - organy pracują, a jak pracują to są lepiej “wytrenowane” w swoich funkcjach. Dzięki temu organizm jako całość jest sprawniejszy – jak sportowiec, który trenuje (my korzystając z sauny trenujemy organy). Ponadto wysoka temperatura powoduje wydzielanie w organizmie endorfin – substancji wywołujących uczucie zadowolenia i ogólnej szczęśliwości.

Użytkowanie sauny jest dość kłopotliwe ze względu na długi czas nagrzewania się kabiny - od 20 do 60 minut oraz procedury związane z jej korzystaniem. W saunie trzeba spędzić minimum godzinę aby trzykrotne organizm nagrzać, schłodzić i odpocząć.

Sauna w domu powinna być zaplanowana już na etapie projektowania domu lub mieszkania. Możemy jednak zdecydować się na budowę sauny w nietypowym miejscu – może to być poddasze, piwnica czy garderoba. Coraz powszechniejszym trendem jest jednak sauna fińska łączona z pokojem kąpielowym lub większą łazienką.

Zobacz też: Pokój dzienny: aranżacja strefy wypoczynkowej

Sauna fińska: na drewno albo zasilana elektrycznie

Sauna domowa z piecem na drewno musi mieć komin, aby dym swobodnie wychodził. Decydując się na zasilanie elektryczne sauny fińskiej, możemy zasilać ją piecem jednofazowym, do kubatury 4,5 m3. Powyżej potrzebujemy już pieca o większej mocy, zasilanego trójfazowo. Poza zasilaniem elektrycznym potrzebujemy sprawną wentylację. Płytki i terakota będą najlepszym wykończeniem dla podłogi, na której stoi sauna fińska.

Sauna fińska - CENA

Możemy się zdecydować na montaż sauny kabinowej, co zajmie około dwóch godzin, albo wybrać saunę budowaną – jest to już kwestia kilku dni. Świerk skandynawski to najpopularniejszy materiał wykończenia sauny fińskiej w domu. Sauna domowa oznacza także ciągłe dbanie o czystość jej i jej ścian, a także okresowe przeglądanie kamieni, aby nie było wśród nich pękniętych i ukruszonych. Sauna w domu: cena -  budując własną saunę fińską, budżet wyniesie około 7 tysięcy złotych, wszystko zależy oczywiście od jej wielkości i wyposażenia. 

Sauna fińska - gotowe sauny

Najprościej kupić sauny domowe prefabrykowane. Są to gotowe kabiny przeznaczone do samodzielnego montażu. Otrzymujemy wtedy dopasowane wymiarami ściany, sufit, podłogę, drzwi i ławki, które musimy jedynie złożyć – podobnie jak współczesne meble.

Sauna fińska - odpowiednia wielkość

Sauna może mieć dowolną wielkość, dobrze jednak, gdy można się w niej położyć – choć jeden bok kabiny powinien mieć minimum 2 m. Może dlatego najczęściej wybiera się kabiny o wymiarach 2x1,6 m, 2x2 m. Kabina zazwyczaj ma 2 m wysokości, czyli mniej, niż wynosi standardowa wysokość pomieszczeń. Oznacza to, że sauna własnej roboty może być postawiona w dowolnym miejscu. Jeśli nie odpowiada nam żadna z oferowanych typowych kabin, pozostaje zamówienie jej według indywidualnego projektu w wyspecjalizowanej firmie bądź wybudowanie jej na miejscu. Gdy zdecydujemy się na saunę na poddaszu, najlepszym rozwiązaniem jest zamówienie kabiny na wymiar.

Czytaj też: Projekt wnętrz domu dla rodziny. Nowoczesność i wygoda!

Sauna fińska - niezbędne akcesoria

Saunę warto wyposażyć w różnego rodzaju akcesoria, które uprzyjemnią korzystanie z kąpieli parowych. Są to m.in. urządzenia do pomiaru temperatury, wilgotności, wiaderka czy osłony do pieców w saunie.

Wszyscy producenci saun oferują też różne wyposażenie, które ułatwia korzystanie z sauny. Są to między innymi:

• termometry – zalecane są tarczowe, cieczowe są mniej czytelne;
• higrometry do pomiaru wilgotności w saunie;
• wiaderka na wodę – drewniane, miedziane lub ze stali nierdzewnej;
• łyżki lub czerpaki do polewania kamieni wodą w saunie;
• klepsydry piaskowe do odmierzania czasu w saunie;
• osłony do pieców.

Wiele jest także na rynku wyposażenia dodatkowego, które uprzyjemnia korzystanie z sauny, na przykład: podgłówki drewniane, specjalne ergonomiczne ławki relaksacyjne, esencje i olejki zapachowe i wiele innych przedmiotów. Ciekawostką są automatyczne rozpylacze wody, które z zaprogramowaną wcześniej częstotliwością zraszają kamienie wodą - samą lub z dodatkiem esencji zapachowych.

Sauna fińska, czyli gabinet odnowy w twoim domu: ZOBACZ GALERIE ZDJĘĆ

Przepracowani, zestresowani, zabiegani - tacy jesteśmy. Najlepszym sposobem odreagowania jest ruch na świeżym powietrzu, ćwiczenia fizyczne i sauna domowa. Zobacz nasz pomysł na saunę w domu, a konkretnie - w łazience. Nasza łazienka jest domowym gabinetem odnowy połączonym z pokojem kąpielowym. Sauna w domu, wanna z hydromasażem, wygodny prysznic uwolnią nas od tego co niesie codzienność. Na dodatek łazienka ma trochę z klimatu lasu. Tylko drewno i ciemna zieleń ceramicznych płytek. I pachnie najprawdziwszym cedrem, z którego zbudowano saunę. Wykorzystaliśmy kilka podobnych do siebie gatunków drewna.

Nie przegap: Aromaterapia. 5 zapachów, dzięki którym wyśpisz się lepiej!

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Autor: Jacek Kucharczyk|Michał Glinicki

Zobacz galerię 5 zdjęć

Autor: Mariusz Bykowski

Projektanci zaplanowali podział wnętrza na dwie strefy. Prysznicową – z brodzikiem, toaletą, umywalką – wyłożoną posadzką z białych płytek. Oraz wannową, z podłogą z drewna egzotycznego.