100-letnia elektrownia Szombierki odzyska dawny blask. Co powstanie w jej wnętrzach?
Grupa Arche kupiła ponad stuletnią elektrownię Szombierki w Bytomiu. Inwestor zapłacił za zabytek aż 10 milionów złotych. W planach jest gruntowna rewitalizacja obiektu i nadanie mu zupełnie nowych funkcji.
Elektrownia Szombierki w Bytomiu
Szombierki zostały wcielone do Bytomia dopiero w 1951 roku. Od XIX wieku były ważnym centrum przemysłowym, kiedy to słynny przemysłowiec Karol Godula (nazywany też królem cynku i węgla) nabył Szombierki oraz inne miejscowe dobra.
Po jego śmierci włości i liczne zakłady przemysłowe przejęła córka Goduli, która wniosła je do posagu swojemu mężowi, Urlykowi Schaffgotschowi. W 1920 rokuj spółka Schaffgotsch Bergwerksgesellschaft GmbH zbudowała w Szombierkach nowoczesną jak na tamte czasy elektrownię węglową. Z niezwykłe zabudowania EC Szombierki odpowiadają Georg i Emil Zillmannowie, którzy wsławili się budową innych obiektów i zabudowań przemysłowych na terenie Śląska.
W skład EC Szombierki wchodziły: zespół fabryczny z budynkiem administracyjnym, maszynownia, pompownia, kotłownia, rozdzielnia główna i wewnętrzny dziedziniec. Budynki wzniesiono z cegły (zwykłej, klinkierowej i glazurowanej) i pokryto dachami mansardowymi z lukarnami. W 1925 roku zamontowano na wieży elektrowni czterostronny zegar marki Siemens und Halske.
EC Szombierki w czasie II wojny światowej osiągnęła maksymalną moc 100 MW – pracowało w niej wówczas aż 900 osób. Bez wątpienia była wtedy jedną z największych elektrowni w Europie. Elektrownia już od 22 lat nie produkuje prądu.
Przez ostatnie dekady przechodziła z rąk do rąk, niszczejąc i popadając w jeszcze większą ruinę. Zakup zabytkowego obiektu przez Grupę Arche to światełko nadziei dla elektrowni – w rękach doświadczonego w tego typu przedsięwzięciach inwestora EC Szombierki ma szansę odzyskać dawny blask.
- Bardzo się cieszymy, że dokonaliśmy zakupu EC Szombierki. Oczywiście mamy koncepcję na ten obiekt, ale to na razie jest przyszłość. W tym roku skupimy się na zabezpieczeniu obiektu, aby nie dochodziło w nim do dalszej degradacji - mówi Władysław Grochowski, Prezes Arche SA.
Arche ma ogromne doświadczenie w rewitalizacji zabytkowych, przemysłowych obiektów. Przykładem może być fabryka Cukrownia Żnin, czy Fabryka Samolotów w Mielnie.
A co powstanie w dawnej bytomskiej elektrowni? Prezes Arche zdradził, że firma ma już pomysł na zagospodarowanie obiektu:
- Stawiamy głównie na cele kulturalne, oczywiście planujemy także hotel, strefę konferencyjną i targową, a także gastronomię na przestrzeni około 5000 metrów kwadratowych. Sam w sobie obiekt jest “miastotwórczy”. - mówi Władysław Grochowski.
Jednocześnie prezes Arche zaznacza, że w pierwszej kolejności Grupa zadba o zabezpieczenie budynku, by nie uległ dalszej degradacji. Prace najprawdopodobniej ruszą w ciągu najbliższych kilku lat – według obliczeń remont EC Szombierki może pochłonąć nawet 300 milionów złotych, dlatego firma czeka na Krajowy Plan Odbudowy i na Fundusz Sprawiedliwej Transformacji. Trzymamy kciuki!
