Mieszkasz w bloku i brakuje ci kontaktu z naturą? Biophilic design jest właśnie dla ciebie

2022-07-05 14:01

Biophilic design próbuje naprawić zerwaną więź między człowiekiem i naturą. Ale czy jest to w ogóle możliwe? Czy możemy zaprojektować budynki, ba – całe miasta – by chociaż w pewnym sensie wrócić „na łono natury”? Sprawdziliśmy, co dokładnie kryje się pod pojęciem biophilic design, jakie oferuje rozwiązania i czy można je wykorzystać, urządzając własne cztery ściany!

Spis treści

  1. Co to jest biophilic design?
  2. Biophilic design – najważniejsze zasady i założenia
  3. Jak urządzić mieszkanie w duchu biophilic design?

Co to jest biophilic design?

Już w latach 80. XX wieku ceniony amerykański biolog, Edward Wilson zaobserwował, jak rosnąca urbanizacja negatywnie odbija się na fizycznym i psychicznym stanie zdrowia człowieka. Liczne badania prowadzone przez lata dają takie same wyniki - oddzielenie od świata natury i zamknięcie w fabrykach czy małych, korporacyjnych boksach ma na nas bardzo zły wpływ.

Nic dziwnego – w końcu przez tysiąclecia większość czasu przebywaliśmy i pracowaliśmy na łonie natury. Na dużą skalę zmieniła to dopiero rewolucja przemysłowa: teraz większość czasu spędzamy w zamknięciu, a kontakt z naturą mamy znikomy. I to nie tylko przez pracę – ale również życie w mieście, gdzie dostęp do zielonych terenów jest ograniczony.

Co to jest biophilic design? Biophilic design to sposób projektowania, który próbuje na nowo połączyć człowieka ze światem przyrody. Dlaczego to takie ważne? Z badań wynika, że bezpośredni kontakt z naturą i przebywanie wśród żywych roślin regularnie sprawia, że jesteśmy zdrowsi, mamy lepsze samopoczucie i poprawie ulega nasz komfort życia.

Biophilic design działa zarówno w skali mikro jak i makro. Jego założenia możemy stosować, projektując i urządzając własne mieszkanie, ale również szpitale, miejsca pracy, szkoły, osiedla mieszkaniowe, a nawet całe miasta!

Przykłady? Badania pokazały, że pacjenci szybciej wracali do zdrowia, jeśli krajobraz za oknami był ogrodem, lasem lub inną zieloną przestrzenią. Uczniowie w szkołach uzyskiwali lepsze wyniki na testach, gdy sale wyposażone były w duże przeszklenia i wpadało do nich mnóstwo naturalnego światła. Pracownicy w biurowcach byli bardziej skorzy do pracy, gdy w czasie przerwy mogli wyjść na zielony dach lub taras pełen roślin.

Zobacz wnętrza urządzone w duchu biophilic design:

Biophilic design – najważniejsze zasady i założenia

Warto na wstępie uświadomić czytelnika, czym biophilic design nie jest – nie jest on przypadkowym odtwarzaniem elementów zaobserwowanych w przyrodzie tylko po to, by móc nazwać je „naturalnymi”. Biophilic design ma jasno sprecyzowany cel: wszystko ma służyć poprawie życia człowieka.

Dlatego biophilic design nie próbuje imitować np. pustynnego krajobrazu – chociaż jest on również częścią przyrody. Warunki panujące na pustyni nie sprzyjają ludzkiemu dobrostanowi – wręcz przeciwnie.

Biophilic design czerpie z natury to, co pozwala człowiekowi dobrze funkcjonować i zapewnia mu komfort fizyczny oraz psychiczny.

Jakie w takim razie są zasady tworzenia biofilnych wnętrz i przestrzeni? Biophilic design można zawęzić do obecności i współpracy następujących elementów:

  1. zielone rośliny
  2. naturalne światło
  3. czyste powietrze i woda.

Co to oznacza w praktyce? Poniżej wymieniamy bardziej szczegółowo założenia i elementy charakterystyczne dla budynków tworzonych w duchu biophilic design – nie każda przestrzeń będzie korzystać ze nich wszystkich, ale powinna – przynajmniej z większości:

  • podczas projektowania i aranżacji budynku oraz jego wnętrz należy skupić się na człowieku, a nie na budynku: chodzi o dostosowanie budynku i wnętrza do człowieka, a nie na odwrót
  • swobodny i niezakłócony niczym widok na zieleń na zewnątrz i w środku budynku
  • maksymalny komfort termiczny i akustyczny w budynku
  • w miejscach pracy i przestrzeniach komercyjnych uwzględnienie stref relaksu (np. zielone dachy, ogródki itd.)
  • stosowanie ażurowych konstrukcji ułatwiających dostęp do dziennego światła
  • maksymalny dostęp do światła naturalnego (np. duże przeszklenia)
  • sztuczne oświetlenie zoptymalizowane w taki sposób, by wspomagało zdrowie i samopoczucie, a nie szkodziło mu
  • odpowiednia wentylacja w pomieszczeniu
  • odpowiednie nawilżenie powietrza w pomieszczeniu
  • dbałość o stan czystości powietrza w pomieszczeniu
  • korzystanie z naturalnych materiałów budowlanych i wykończeniowych
  • stosowanie naturalnej palety barw do budowy i wykończenia budynków

W biophilic design dużą rolę odgrywają ludzkie zmysły – ich integracja. Połączenie wzroku, słuchu i zapachu pozwala uzyskać jeszcze lepszy efekt i pozytywnie odbija się na zdrowiu i samopoczuciu jednostki.

Dla przykładu: duże przeszklenia i żywa zieleń roślin (zmysł wzroku), szeleszczące liście i odgłos płynącej w sztucznym strumieniu lub wodospadzie wody (zmysł słuchu), pachnące kwiaty, owoce i warzywa w ogrodach, a także mech w zielonych ścianach (zmysł zapachu).

biophilic design
Autor: Katarzyna Białasiewicz

Jak urządzić mieszkanie w duchu biophilic design?

Przedstawiliśmy pokrótce najważniejsze zasady i założenia biophilic design. Jak można je wykorzystać, by we własnym domu zapewnić sobie maksymalny kontakt z naturą – nawet mieszkając w głośnej, betonowej metropolii?

Biophilic design można wprowadzić do swoich wnętrz na wiele sposobów. Poniżej prezentujemy kilka z nich:

  • otwarty układ pomieszczeń, który zapewnia lepszy dostęp do naturalnego światła
  • duże przeszklenia (oprócz lepszego doświetlenia wnętrz, pozwalają na zatarcie granic między budynkiem a krajobrazem zewnętrznym, np. ogrodem)
  • duża ilość roślin we wnętrzu, zwłaszcza roślin oczyszczających i poprawiających jakość powietrza
  • zadbanie o odpowiednią wentylację pomieszczeń (rekuperacja)
  • korzystanie z naturalnych materiałów jak drewno, kamień, rattan, len
  • naturalna kolorystyka – barwy ziemi (brudne biele, beże, szarości, brązy, zielenie)
  • przydomowe lub balkonowe ogródki z kwiatami, warzywami i owocami (można założyć je nawet mieszkając w bloku)
  • zielone ściany i zielone dachy
  • motywy roślinne we wnętrzu (w formie tapet, tkanin, płytek itd.)

Ogromną zaletą biophilic design jest możliwość stosowania jego założenia w skali mikro i makro. Możemy projektować całe miasta „w zgodzie z naturą”, ale równie dobrze możemy skupić się wyłącznie na swojej osobistej przestrzeni, aranżując ją tak, by kojąca moc natury oddziaływała na nas na jeszcze głębszym poziomie.

MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ:

Zobacz najpiękniejsze polskie mieszkania: