Wystawa „Elie Nadelman – polski prekursor art deco” w warszawskiej Wejman Gallery
Uznawany na świecie za jednego z najwybitniejszych rzeźbiarzy pierwszej połowy XX w., Elie Nadelman (1882–1946) był pionierem wielu nurtów sztuki, prekursorem art deco. Jego dzieła znajduje się we wszystkich znaczących muzeach, m.in. w Stanach Zjednoczonych i Francji. W Polsce dotychczas miała miejsce jedna wystawa tego artysty. Teraz jego wybitną twórczość przybliży wystawa, którą od 10 maja będzie można oglądać w Wejman Gallery w Warszawie.
Po osiemnastu latach od pierwszej i jedynej do tej pory wystawy Eliego Nadelmana w Polsce, dzieła artysty ponownie zawitają nad Wisłę. Będzie można je podziwiać w Wejman Gallery w Warszawie, w dn. 10 maja – 10 września 2022 roku. Dzięki staraniom Fundacji Art & Modern na wystawie zostaną zaprezentowane dwie unikatowe, wykonane w karraryjskim marmurze „Głowy idealne”, które powstały podczas pobytu artysty w Paryżu w latach 1904–1911. Towarzyszyć im będą rysunki i grafiki odzwierciedlające prowadzone przez artystę poszukiwania doskonałej formy i linii, a w konsekwencji idealnego piękna. Z okazji wystawy wydano bogato ilustrowany katalog zawierający również eseje na temat artysty i jego znaczenia dla sztuki XX wieku. Przygotowane zostaną także warsztaty plastyczne połączone z oprowadzeniem po ekspozycji.
Elie Nadelman – życiorys artysty
Elie (Eli, Eliasz) Nadelman urodził się 1882 roku w zasymilowanej żydowskiej rodzinie w Warszawie. Studiował w warszawskiej Klasie Rysunkowej, utworzonej po zamknięciu Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. W roku 1904 wyjechał na kilka miesięcy do Monachium, gdzie zwiedzał muzea i ośrodki kultury. Silny wpływ wywarła na niego rzeźba antyczna, którą studiował w Gliptotece. W tym czasie zdobył III miejsce w konkursie paryskiego czasopisma „Sztuka”, za rysunek przedstawiający Chopina, co w znacznym stopniu przyczyniło się do podjęcia decyzji o zmianie miejsca zamieszkania na Paryż. Pierwsza indywidualna wystawa artysty odbyła się w 1909 roku w najnowocześniejszej wówczas Galerie Druet. Zakończyła się dużym sukcesem, była wychwalana przez ówczesną krytykę. Mieszkając w Paryżu, Nadelman przyjaźnił się z wybitnymi przedstawicielami świata sztuki m.in. z André Salmonem, Amedeo Modiglianim, Gertrude i Leo Steinem, a w środowisku polskiej kolonii artystycznej utrzymywał bliskie relacje z Leopoldem Gottliebem, Melą Muter, Gustawem Gwozdeckim, Eugeniuszem Zakiem, Louisem Marcoussisem oraz wieloma innymi artystami. W jego pracowni bywał Pablo Picasso, który podziwiał jego eksperymenty formalne. Kolejna indywidualna ekspozycja miała miejsce w 1911 roku w Paterson's Gallery w Londynie. Wszystkie prace kupiła Helena Rubinstein, która otoczyła artystę mecenatem i pomogła mu przedostać się z Londynu do Nowego Jorku po wybuchu I wojny światowej. W Stanach Zjednoczonych twórczość Nadelmana poznano jeszcze przed jego przyjazdem – w 1913 roku jego prace były prezentowane na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Nowoczesnej The Armory Show w Nowym Jorku. Był on jednym z dwóch polskich twórców, którzy dostąpili zaszczytu udziału w tym historycznym wydarzeniu. Rzeźbiarz został doceniony przez amerykańską publiczność oraz muzea, które coraz liczniej zaczęły nabywać jego dzieła. Podczas II wojny światowej pomagał członkom swojej rodziny oraz polskim i paryskim przyjaciołom. Od swojego syna Jana, walczącego w Europie w szeregach U. S. Army, otrzymywał coraz tragiczniejsze wieści o losach rodziny w okupowanej Polsce. Elie Nadelman odebrał sobie życie w swej pracowni w Alderbrook w 1946 roku. Dwa lata później nowojorskie Museum of Modern Art zorganizowało wystawę retrospektywną jego prac.
Wystawa „Elie Nadelman – polski prekursor Art Deco”, 10 maja – 10 września 2022, Fundacja Art & Modern i Wejman Gallery, Warszawa, ul. Jaracza 8
