Dekoracje ścian: sztukaterie, gzymsy, rozety znowu modne!
Sztukateria podkreśla podziały ścian i sufitu, poprawia ich proporcje, a przede wszystkim zdobi i dodaje wnętrzom szyku. Sztukaterie, gzymsy, czy rozety to oryginalny i efektowny sposób na dekorację ścian, zarówno w klasycznych, stylowych wnętrzach, jak i bardziej nowoczesnych aranżacjach. Sprawdź, jak w pomysłowy sposób użyć sztukateryjnych listew, gzymsów i rozet we wnętrzach!
Autor: Konrad Kalbarczyk
Warto spróbować niekonwencjonalnego zastosowania sztukaterii, na przykład przyklejając na ścianie kilka dużych medalionów czy, dla odmiany, większą liczbę drobniejszych elementów.
Spis treści
- Sztukaterie ze styropianu
- Sztukateria: pod sufitem i na ścianach
- Rozety na suficie: pomysłowe sztukaterie we wnętrzu
- Sztukaterie i ozdobne gzymsy wokół mebli
- Jak zamontować sztukaterie, gzymsy i rozety
Jeszcze kilka lat temu wydawało się, że sztukaterie na zawsze pozostaną tylko i wyłącznie ozdobą starych kamienic i pałaców. Okazało się jednak, że ich kontrakt na życie został przedłużony! Teraz nawet w najnowocześniejszych apartamentach montuje się ozdobne listwy i gzymsy pod sufitem, na ścianach oraz wokół mebli czy wnęk. Takie sztukaterie potrafią być piekną dekoracją wnętrza. Przy wyborze sztukaterii zachowajmy umiar - jeden element dekoracyjny wystarczy, by uzyskać we wnętrzu ciekawy efekt. Sztukaterie ożywiają ściany i sufit, czyniąc je głównymi bohaterami wnętrza.Ten sposób zdobienia znano już w starożytności. Grecy i Rzymianie nadawali sztukaterii formę elementów nośnych budynków, takich jak kolumny, zwieńczenia, gzymsy, belki, tworzyli też ozdobne motywy organiczne i geometryczne. Sztukaterie ponownie odkryto w XV wieku dzięki znaleziskom w rzymskiej rezydencji cesarza Nerona. Sztukaterie w aranżacji wnętrz ogromną popularność zawdzięczają epoce baroku, który lubował się w bogactwie rzeźbiarskich dekoracji. Lekkie elementy wykonane ze stiuku z powodzeniem zastępowały drogie kamienne rzeźby. Od czasów starożytności technika prawie się nie zmieniła, jednak obecnie zamiast stiuku - czyli mieszanki piasku marmurowego, wapna, barwników, kleju, wody i gipsu – do formowania sztukaterii wykorzystuje się wiele innych materiałów.
Sztukaterie ze styropianu
Dla zwolenników tańszych rozwiązań produkuje się elementy sztukaterii z polistyrenu ekspandowanego (EPS) - czyli ze styropianu. Styropianowe sztukaterie, ozdobne listwy, gzymsy, rozety są lekkie, nietoksyczne i łatwe do mocowania w mieszkaniu w bloku. Sztukateria styropianowa jest biała, ale po wyschnięciu kleju, którym ją przymocowano do ściany czy sufitu, można ją pomalowaćfarbą, co pozwala na rozmaite zabawy barwą w dekorowanym wnętrzu. Niestety dekoracyjne motywy na powierzchni sztukaterii ze styropianu nie są tak wyraziste jak w przypadku gipsu, bo trudno uzyskać ostre i równe krawędzie. Poza tym delikatne sztukateriestyropianowe lepiej zamontować na suficie, gdyż nie są odporne na obtłuczenia.
Sztukateria: pod sufitem i na ścianach
Tradycja listwowania styku ścian i sufitu jest długa. Sztukaterię montuje się w tym miejscu głównie dla eleganckiego wykończenia, ale można użyć jej także do odcięcia koloru, a nawet ukrycia dekoracyjnego podświetlenia sufitu. Tego typu sztukaterią można również poprawić proporcje pomieszczenia. Zbyt niskie wnętrze jeśli ma zamontowane sztukaterie ulegnie podwyższeniu, jeśli szerokie profilowane listwy „wejdą” na sufit, przysłaniając kąt prosty między nim a ścianą. Gzyms przyklejony poniżej sufitu – oddzielający kolor od bieli – sprawi z kolei, że wysoki pokój wyda się niższy. Tego typu listwy są zazwyczaj szerokie i okazałe, ale bardzo proste. Jeśli chcesz podkreślić swoje upodobanie do stylowych wnętrz, możesz wybrać bardziej ozdobne elementy. Warto też spróbować niekonwencjonalnego zastosowania sztukaterii, na przykład przyklejając na ścianach kilka dużych medalionów czy, dla odmiany, większą liczbę drobnych elementów, a nawet malując listwy czy gzymsy na kolor kontrastujący z resztą pomieszczenia. Spowoduje to, że twoja dekoracja ścian będzie jedyna w swoim rodzaju!
Rozety na suficie: pomysłowe sztukaterie we wnętrzu
Listwa (gzyms) obiegająca sufit sprawia, że ściany wydają się wyższe. Jej wzór może być delikatny lub ozdobny, podkreślony kolorem. Z kolei rozeta umieszczona na suficie stanowi tło dla efektownej lampy lub kryształowego żyrandola. Jeśli rozecie towarzyszy nowoczesna lampa o prostej formie, wnętrze staje się polem do gry w łączenie form nowoczesnych z klasycznymi. Wzór rozety można też powtórzyć na podłodze, na przykład poprzez ułożenie mozaiki. Gzymsy czy rozety użyte na suficie mogą być podświetlone taśmami LED. Podświetlenie elementów sztukaterii wydobywają wtedy detale ornamentów, tworzy nastrój pałacu we wnętrzu. Rozeta poprawia proporcje żyrandola, pamiętaj być dopasowąć ją średnicą do rozpiętości ramion lampy. Upewnij się, czy w rozecie przewidziano (od góry) miejsce na kable oświetleniowe.
Sztukaterie i ozdobne gzymsy wokół mebli
Łatwym sposobem na ozdobienie i podkreślenie wybranego miejsca jest również obramowanie sztukateryjną listwą. Zabieg ten możesz zastosować wokół drzwi, okien, szafy czy regału we wnęce. Z profilowanych listew można także zrobić ekrany na ścianach, z prostymi albo półokrągłymi narożnikami. Ich wnętrze wypełnia się kolorem w odcieniu innym niż otoczenie lub wzorzystą tapetą. Dzięki temu ściany zaczynają żyć, bywa nawet, że niepotrzebne są już inne dekoracje, jak obrazy i grafiki. Tak zastosowane sztukaterie, listwy czy gzymsy nadzą szyku w aranżacji wnętrz.
Jak zamontować sztukaterie, gzymsy i rozety
Przed przystąpieniem do mocowania elementów dekoracyjnych (sztukaterii, czy gzymsów) powinno się je dokładnie wymierzyć i zaplanować miejsce ich montażu. W przypadku gzymsów pomocne będzie narysowanie na ścianie linii, wzdłuż której będą one przyklejane (odległość linii od sufitu zależy od rodzaju i szerokości gzymsu). W rozecie powinno się wyznaczyć środek i ewentualnie wyciąć otwór na przewody do podłączenia lampy. Duże elementy przycina się piłą drobnozębową, mniejsze można ciąć nożem. Sztukaterie z gipsu mocuje się na klej gipsowy. Do przyklejania sztukaterii z polistyrenu zalecany jest specjalny klej do polistyrenu twardego lub miękkiego. Aby zamocować sztukaterię z poliuretanu, należy użyć kleju poliuretanowego. W przypadku małych elementów klej rozprowadza się równomiernie na całej powierzchni szpachelką, duże mogą być mocowane na placki, ale wówczas klej trzeba nałożyć również na krawędzie elementów. W przypadku gzymsu klej nanosi się także na jego czoło. Powinien być on rozprowadzony w takiej ilości, aby podczas montażu wypłynął poza obrys sztukaterii. Dzięki temu podczas zbierania jego nadmiaru w miejscu połączenia sztukaterii z powierzchnią ściany czy sufitu, a także na połączeniach kolejnych części dekoracji wytwarza się spoina. Kolejne prace, np. malowanie sztukaterii, można wykonywać dopiero po upływie czasu wskazanego przez producenta kleju.
