Inteligentny dom sterowany głosem. Jak go zaprojektować? Ekspertka radzi, w jakie systemy smart home warto zainwestować
Inteligentny dom sterowany głosem to przyszłość mieszkalnictwa. Jak go zaprojektować, by cieszyć się komfortem i oszczędnością? Ekspertka radzi, jak wykorzystać nowoczesne technologie i systemy smart home, by stworzyć przestrzeń skrojoną na miarę indywidualnych potrzeb – oto 5 kluczowych korzyści inteligentnego domu.
Autor: Jakub Zerdzicki / iStock / Getty Images Plus
Spis treści
- Dom inteligentny – co to znaczy?
- Czy smart home można stworzyć tylko podczas budowy lub remontu domu?
- Na co zwrócić uwagę, tworząc dom inteligentny?
- 5 Powodów, dla których warto mieć inteligentny dom
- Architekt wnętrz podpowiada, w jaki sposób zaprojektować inteligentny dom
- Inteligentny system – jakie ma funkcje?
Dom inteligentny – co to znaczy?
Pod hasłami „dom inteligentny”, „smart home” rozumiemy systemy kontroli nad urządzeniami i sprzętami domowymi, najczęściej z elementami automatyzacji. System może być bardzo rozbudowany i integrować dowolny zespół elementów takich jak nawodnienie ogrodu, oświetlenie elewacji budynku, gniazdka elektryczne w domu, oświetlenie w domu, sprzęty AGD, RTV, alarm i monitoring.
Najczęściej jednak decydujemy się na wybór tylko kilku z tych przykładowych elementów. Obecnie przygodę z domem inteligentnym możemy zacząć od pojedynczych gniazdek i kilku żarówek. System domu inteligentnego powinien opierać się na jednej platformie, w której można sterować wszystkimi tymi elementami oraz automatyzować niektóre procesy.
Na przykład tak, by rolety w domu opuszczały się w momencie, gdy ostatnia osoba wyjdzie z domu albo światła w ogrodzie zapalały się 15 minut przed zachodem słońca.
Dom inteligentny powinien informować nas też o wszelkich anomaliach, takich jak pojawienie się kogoś w ogrodzie, wyciek wody w łazience czy nagły spadek temperatury w mieszkaniu zimą.
Zobacz: Inteligentne mieszkanie w bloku. Smart home w małym mieszkaniu
Czy smart home można stworzyć tylko podczas budowy lub remontu domu?
Jeszcze kilka lat temu dom inteligentny kojarzył się z luksusowymi rezydencjami. Ograniczeniem były po pierwsze wysokie koszty, po drugie technologia – wówczas wyłącznie przewodowa, co wymuszało instalację na etapie budowy domu lub w trakcie gruntownego remontu. Obecnie sytuacja znacząco się zmieniła, głównie za sprawą rozwoju systemów bezprzewodowych, w których integracja rozmaitych urządzeń i sprzętów domowych nie wymaga rozciągania kabli.
Poziom inteligencji własnego domu możemy jednak podnieść w każdej chwili, bez tworzenia prawdziwego systemu domu inteligentnego, za to wykorzystując sprzęty i urządzenia z niezależnymi modułami smart. Wystarczy wymienić żarówki, zamontować dedykowane „inteligentne przejściówki” (wall plugs) w gniazdkach, czy skorzystać ze smart sprzętów.
W momencie, gdy chcemy mieć typowy smart gniazdka czy przełączniki oświetlenia możemy zrobić to sami lub z pomocą specjalistów, a całość ogranicza się jedynie do ingerencji w konkretną puszkę elektryczną i trwa raptem kilka minut. Proces konfiguracji tych elementów jest prosty i intuicyjny. Jeśli radzimy sobie z obsługą smartfona, to bez problemu poradzimy sobie także z obsługą inteligentnych urządzeń.
Należy jedynie tak dobierać sprzęty, aby zarządzanie nimi wymagało zainstalowania jednej, maksymalnie dwóch aplikacji. Istotą systemów domu inteligentnego jest integracja urządzeń, tak by można było nimi zarządzać w prosty sposób – w jednym miejscu.
Namiastka tego rozwiązania, bazująca na niezależnych modułach smart, nie powinna stać w sprzeczności z tym ideałem. 10 aplikacji służących do zarządzania z komórki pracą 10 różnych urządzeń nie będzie miała wiele wspólnego ani z domem inteligentnym, ani przede wszystkim z naszą wygodą.
Czytaj także: Bezpieczeństwo elektryczne w domu. Jak zadbać o ochronę przed zagrożeniami?
Na co zwrócić uwagę, tworząc dom inteligentny?
Jeśli zapragniemy mieć dom inteligentny, to naszą przygodę możemy rozpocząć już za parę godzin – wybierając się do sklepu czy zamawiając akcesoria przez internet. Pierwszy sprzęt uruchomimy szybko. Warto jednak zabrać się do tego pomysłu w sposób przemyślany i nieco zaplanowany. Przede wszystkim zastanówmy się, co chcemy osiągnąć i w czym ten inteligentny sprzęt nam pomoże. Nie liczmy na bezpośrednie oszczędności z użytkowania inteligentnego domu przynajmniej w znanej perspektywie czasu. Rozwiązania smart home pozwalają kontrolować zużycie energii elektrycznej, zapobiegać pewnym stratom, ale same w sobie kosztują więcej niż tradycyjne. Są za to inwestycją w naszą wygodę.
Drugą rzeczą, nad którą musimy się zastanowić, to właśnie kwestia komfortu. Czy naprawdę ekspres do kawy z Wi-Fi ma u nas w domu sens, czy będzie to jedynie gadżet? Czy potrzebujemy sterowania oświetleniem w każdym pokoju z poziomu smartfona, czy wystarczy wprowadzić je w kilku newralgicznych miejscach? Zresztą sterowanie z telefonu zawsze będzie wolniejsze od podejścia do przełącznika. Natomiast automatyzacja czy sterowanie głosowe są dodatkowymi atutami i rzeczywiście mogą okazać się w pewnych sytuacjach pomocne.
Bardzo ważny jest jednak sam wybór systemu. Rozwiązań na rynku jest bardzo dużo, musimy dobrać te najbardziej optymalne dla nas. To właśnie wybór systemu jest istotny, ponieważ jego zmiana w przyszłości oznaczać będzie duże koszty.
Natomiast na początku można budować inteligentny dom etapami, ale w ramach jednego standardu. Jeśli wszyscy domownicy mają sprzęt Apple, powinnyśmy wybrać standard inteligentnego domu opartego o HomeKit. W innych przypadkach możemy rozważać różne rozwiązania, na przykład technologię Z-Wave i system Fibaro.
Jeśli jesteśmy na etapie budowy i jednak interesuje nas rozwiązanie przewodowe, sięgnijmy po stabilne i wciąż rozwijane systemy oparte na standardzie KNX.
Obecne w Polsce od ponad 20 lat, a na świecie jeszcze dłużej, dają gwarancję, że bez zakłóceń będzie można na nich bazować przez kolejne dekady – jedynie modernizując domową sieć, tzn. dodając lub wymieniając wybrane moduły czy urządzenia.
Polecamy: Inteligentny dom przyszłości. Dlaczego warto zdecydować się na system smart home?
5 Powodów, dla których warto mieć inteligentny dom
Wiele osób słysząc hasło „inteligentny dom” wyobraża sobie rozwiązania rodem z filmów science fiction – wiele diod, wskaźników i nieskończoną ilość przycisków. Poznańska marka FIBARO pokazuje, że „mieszkać inteligentnie”, to przede wszystkim mieszkać bezpiecznie, komfortowo oraz oszczędnie. Jest to możliwe dzięki bezprzewodowemu systemowi, który za sprawą rozwoju technologii jest dzisiaj na wyciągnięcie ręki.
- 1. Kontrola nad całym domem
Rozwiązania polskiej firmy pozwalają zarządzać dosłownie całym domem: zaczynając od bramy wjazdowej, przez oświetlenie w salonie, kończąc na roletach w sypialni. Po wdrożeniu systemu FIBARO, dom, mówiąc potocznie, ożywa i zaczyna przypominać ludzki organizm. Mózgiem systemu jest centrala, która zarządza urządzeniami wykonawczymi m.in. takimi jak: włącznik i wyłącznik urządzeń elektrycznych (Wall Plug) czy głowica termostatyczna (The Heat Controller).
Kolejnymi elementami systemu są sensory, które pełnią funkcję zmysłów, informując domowników np. o wykryciu dymu dzięki Smoke Sensor czy wody na podłodze w łazience, dzięki czujnikowi zalania o nazwie Flood Sensor. Ciekawymi akcesoriami, wchodzącymi w skład rozwiązań FIBARO, są także wyzwalacze, czyli urządzenia, które inicjują w domu pewną sekwencję zdarzeń. Taką funkcję pełni np. przycisk The Button, który po aktywowaniu może w całym mieszkaniu równocześnie włączyć światło, odsłonić rolety czy włączyć ulubioną muzykę.
- 2. Bezpieczeństwo
Znamy już budowę systemu smart home, a co dzięki niemu możemy realnie zyskać? Kluczową wartością inteligentnego domu powinno być przede wszystkim bezpieczeństwo. Smart home FIBARO poinformuje domowników o niebezpiecznych sytuacjach, a nawet pomoże przed nimi uchronić. Zastosowanie inteligentnych rozwiązań może zabezpieczyć nasz dom przed kradzieżą, włamaniem, pożarem, zalaniem czy innymi niepożądanymi zdarzeniami.
Instalując w mieszkaniu takie urządzenia jak Door/Window Sensor, zawsze wiemy czy drzwi i okna są zamknięte. Nie musimy też wracać do domu i gorączkowo sprawdzać, czy na pewno przed wyjściem wyłączyliśmy żelazko, ponieważ możemy to zrobić zdalnie z poziomu aplikacji, dzięki inteligentnej wtyczce Wall Plug.
W czasie naszej nieobecności czujnik zalania, czyli Flood Sensor poinformuje nas o wycieku wody w łazience. Połączony z elektrozaworem może z kolei odpowiednio wcześnie odciąć dopływ wody i uchronić nas przed wysokimi kosztami zalania sąsiada. Z kolei czujnik ruchu (Motion Sensor) zaalarmuje nas, kiedy w mieszkaniu zostanie wykryty ruch. Jego czułość można dostosować w taki sposób, aby ignorował on ruch psa lub kota.
- 3. Oszczędność
Mieszkać inteligentnie to również mieszkać oszczędnie. Rozwiązania smart home od FIBARO umożliwiają generowanie oszczędności podczas codziennej eksploatacji budynku w różnych porach roku. Zimą, dzięki zastosowaniu inteligentnej głowicy termostatycznej, możemy zredukować nasze wydatki na ogrzewanie nawet o 42%.
Głowica może na przykład reagować na takie zdarzenia, jak otwarcie okna, odłączając wówczas dopływ ciepła. Inteligentna wtyczka Wall Plug, do której możemy podłączyć urządzenia elektryczne także umożliwia generowanie oszczędności.
W dedykowanej aplikacji możemy obserwować harmonogramy poboru prądu poszczególnych urządzeń i monitorować sprzęty, które pobierają najwięcej energii. Proste uzależnienie sprzętu RTV od obecności domowników może ograniczyć koszty energii zużywanej przez urządzenia w trybie standby.
Zobacz: Ile kosztuje remont w 2025 roku? Sprawdziliśmy najnowsze ceny robocizny i materiałów
- 4. Komfort i wygoda
Inteligentny dom to także dom intuicyjny, który podnosi komfort i wygodę wszystkich jego mieszkańców. FIBARO dla swojego systemu posiada dedykowaną aplikację na smartfony i tablety, dzięki czemu całe mieszkanie może zmieścić się w kieszeni. Nie potrzebujemy już kilku pilotów do różnych urządzeń, ponieważ całym systemem możemy kierować przy pomocy telefonu.
Z poziomu aplikacji możemy sterować oświetleniem, roletami czy bramą wjazdową. Dzięki intuicyjnemu interfejsowi nasz dom jest zawsze z nami. Będąc poza miejscem zamieszkania, możemy przy pomocy smartfonu włączyć i wyłączyć sprzęty elektryczne, sprawdzić temperaturę czy monitorować ruch. Z inteligentnym domem mieszkańcy mogą również rozmawiać.
System FIBARO jest zintegrowany z asystentami głosowymi takich firm jak Google, Amazon czy Apple. Dodatkowo, jest to system otwarty, do którego domownicy mogą dodawać nowe urządzenia i funkcjonalności, dzięki czemu możemy sterować sprzętem audio od Yamahy, czy nowym telewizorem od Samsunga. Ekosystem FIBARO ma obecnie już ponad 170 pluginów umożliwiających integracje z innymi urządzeniami i nieustannie pracuje nad kolejnymi.
- 5. Możliwość instalacji lub rozbudowania systemu w dowolnym momencie
System FIBARO to rozwiązanie dla wszystkich osób, które chcą poczuć czym jest inteligentny dom w praktyce. Co ważne, instalacja systemu nie wymaga ingerencji w konstrukcję budynku, ponieważ wszystkie urządzenia komunikują się bezprzewodowo.
Dzięki temu o smart home mogą myśleć zarówno osoby, które posiadają już mieszkanie, jak i te, które są na etapie jego budowy lub remontu.
Architekt wnętrz podpowiada, w jaki sposób zaprojektować inteligentny dom
Agata Mika, architekt wnętrz z pracowni Decoroom w wywiadzie dla Urzadzamy.pl tłumaczy, jak urządzić smart home.
Jakie ekologiczne rozwiązania i nowoczesne instalacje Pani, jako architekt, może polecić?
Agata Mika: Dom przyjazny mieszkańcom i środowisku musi wpisywać się w zasady zrównoważonego budownictwa. Uważam, że ograniczenie negatywnego wpływu budynku na środowisko naturalne oraz zdrowie człowieka powinno mieć swój początek już od fazy projektowania.
To właśnie w projekcie zawarta jest cała koncepcja budynku, która ma wpływ na jego ekologiczny aspekt, dlatego też dobrze przemyślany projekt jest tu bardzo ważny.W związku z tym powinniśmy brać pod uwagę konieczność wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Obecnie wykorzystanie fotowoltaiki staje się coraz bardziej popularne. Dzięki niej nasz dom jest bardziej ekologiczny, a co więcej – tańszy w utrzymaniu. Wszystko za sprawą możliwości magazynowania wytworzonej energii, którą możemy wykorzystać w późniejszym czasie. Warto także pamiętać o dużej ilości zieleni. Drzewa i rośliny można wykorzystać nie tylko w ogrodzie, ale np. w konstruowaniu zielonych dachów. Pozwolą one uzyskać dobrą izolację akustyczną – będą tłumić hałas z zewnątrz.
Latem zapewnią ochronę przed wysokimi temperaturami, natomiast zimą – zabezpieczą budynek przed wychładzaniem. Dach zielony stanowi powiększenie biologiczne czynnej działki, dzięki temu można zabudować jej większą powierzchnię, zyskując większy zwrot z inwestycji, a także możliwość stworzenia przestrzeni rekreacyjnej. Odpowiednie systemy nawadniające roślinność pozwolą na wykorzystanie deszczówki, a wentylacja mechaniczna budynku pozwoli na utrzymanie jego odpowiedniej temperatury. Ekologiczny dom to jednocześnie inteligentny budynek, który pozwoli nam żyć w zgodzie z naturą i dbać o własne zdrowie.
W jaki sposób stworzyć dom, który będzie nie tylko funkcjonalny, ale i inteligentny? Czy warto rozwiązania skonsultować z architektem?
Agata Mika: Z pewnością niezbędny jest dobrze rozplanowany układ projektu wnętrza, który zakłada rozmieszczenie oświetlenia, rozłożenie gniazd elektrycznych w budynku, a nawet usytuowanie jednostek klimatyzacji. Każdy z nas chce mieć dom zarówno funkcjonalny i inteligentny, jak i energooszczędny. Architekt wnętrz podpowie, w jaki sposób zaoszczędzić wodę np. poprzez dobór odpowiednich urządzeń wyposażonych w perlator lub energię np. poprzez dobór oświetlenia, w tym moc opraw oświetleniowych.
W jakie nowoczesne systemy warto wyposażyć nasz dom?
Agata Mika: Jest kilka dostępnych systemów, które dają nam bezpieczeństwo, wygodę, a także zapewniają oszczędności – wody bądź energii elektrycznej. Podstawą jest system grzewczy oraz wentylacja, których sterowanie także może objąć kotły, pompy ciepła, kominki, kaloryfery, a także systemy ogrzewania podłogowego.
Należy pamiętać również o oświetleniu. Zakres działań to nie tylko włączanie i wyłączanie lamp, ale również regulowanie natężenie światła, czy też tworzenie scen świetlnych lub programu „wyjście z domu”. Za pomocą sterowanych żaluzji, rolet, firan, markiz czy zasłon, z łatwością dopasujemy poziom nasłonecznienia w pomieszczeniach. Mamy możliwość także sterowania urządzeniami RTV i AGD. Inteligentny dom może zostać wyposażony także w czujniki inteligentne tj.: czujki ruchu, regulator temperatury, czujnik zalania, czujnik otwarcia bądź czujnik dymu. Dzięki nim mamy pełną kontrolę nad budynkiem i dostaniemy ostrzeżenie, jeśli pojawią się zagrożenia np. pożar, włamanie lub zalanie domu.
Dodatkowym elementem będą także inteligentne gniazdka, umożliwiające zdalne wyłączanie. Warto pamiętać o systemach alarmowych oraz kamerach do monitoringu – są niezbędne, jeśli chcemy, żeby nasz dom był chroniony nawet wtedy, kiedy nas w nim nie ma. Pamiętajmy, że pracą całego systemu zawiaduje komputer, który zbiera i przetwarza różne sygnały płynące od urządzeń znajdujących się zarówno wewnątrz budynku, jak i poza nim np. elementy wyposażenia działki, do których należą system do nawadniania ogrodu czy oświetlenie terenu.
Praca urządzeń składa się więc z podsystemów, które są ze sobą powiązane. Urządzeniem, za pomocą którego możemy kontrolować cały system, może być smartfon lub tablet. Dzięki aplikacji mobilnej możemy włączać i wyłączać urządzenia, z każdego miejsca na ziemi, w którym oczywiście mamy dostęp do internetu.
Zobacz także: Nowoczesne filtry do wody. W trosce o planetę, zdrowie i... kieszeń
Jakie korzyści wynikają z rozwiązań inteligentnego domu?
Agata Mika: To z pewnością oszczędność! Kiedy wyjeżdżamy do pracy bądź na dłuższy urlop, a także w nocy – kiedy idziemy spać - obniży temperaturę w pomieszczeniach oraz odłączy od sieci elektrycznej zbędne urządzenia.
Nie będziemy również niepotrzebnie marnować wody, bowiem system automatycznego nawadniania nie włączy się, jeżeli niedawno padał deszcz. I najważniejsze - bezpieczeństwo i wygoda. Największą zaletą technologii jest jej doskonałe skomunikowanie. Jeśli pojawi się jakiś problem na zewnątrz lub w wewnątrz budynku, bezzwłocznie dostaniemy ostrzeżenie sygnałowe.
Inteligentny system – jakie ma funkcje?
System free@home opracowany przez ABB obejmuje ponad 60 zautomatyzowanych funkcji. Rozwiązanie umożliwia sterowanie (za pomocą tabletu, smartfona lub komputera) różnymi aplikacjami w typowym inteligentnym budynku mieszkalnym, w tym aplikacjami do zarządzania systemami oświetlenia, ogrzewania, żaluzji czy komunikacji wejściowej (domofonu, bramy wjazdowej).
Możesz wprowadzić do systemu nazwy pokoi i obszarów. Tak go zaprogramować, by otrzymywać potwierdzenie wykonania polecenia. Na przykład gdy powiesz: „zamknij żaluzje w salonie”, system potwierdzi: „wszystkie żaluzje w salonie zostały zamknięte”. Ponadto możesz zapytać go o stan funkcji, np.: „czy światło w pokoju Tomka jest wyłączone?”, a on udzieli ci odpowiedzi.
Innowacyjna funkcja aktywacji głosowej zapewnia komfort i wygodę domowników, pozwala w pełni wykorzystać inteligentne techniki free@home.
Aby system działał bezbłędnie, ABB wprowadziła hybrydowe rozwiązanie do rozpoznawania głosu – w oparciu o zasady gramatyczne oraz statystyczny model mowy. Może otrzymywać dane w formie mowy naturalnej albo poleceń.
Mówisz: „proszę włącz światło w salonie” lub „salon — światło — włącz”. Procesor dialogowy w systemie sterowania głosowego wykorzystuje algorytmy do rozpoznawania kontekstu i intencji użytkownika. Model mowy dostosowuje się na podstawie słów zaprogramowanych we free@home (nazw pięter budynku, pomieszczeń i funkcji). System zbiera dane w oparciu o kontekst, ale także pobiera je z obszernej biblioteki głosowej.
Polecamy także: Jaki filtr do wody wybrać do kuchni? Czym jest odwrócona osmoza?
W przypadku otrzymania niepełnego polecenia poprosi o dodatkowe informacje. Poza tym nowe menu „działania” umożliwia inteligentne łączenie różnych procesów przy wykorzystaniu zdań logicznych „jeżeli…, to”. Na przykład jeżeli temperatura w pomieszczeniu przekroczy 25°C, żaluzje mogą się automatycznie zamykać. Podobnie, gdy czujnik ruchu zostanie aktywowany, otrzymasz powiadomienie za pośrednictwem poczty elektronicznej lub usługi push na smartfonie.
Autor: Jakub Zerdzicki / iStock / Getty Images Plus
