Kuchnia sprawna i bezpieczna. Jak dbać o kuchenkę?

Kupić kuchenkę to nie wszystko. Trzeba jeszcze o nią dbać. Jeśli chcemy, aby kuchenka służyła nam bezpiecznie przez długi czas należy systematycznie ją czyścić i wymieniać zużyte elementy. Musimy też dbać o to, by kuchenki nie uszkodzić i użytkować zgodnie z jej przeznaczeniem. Poznaj kilka złotych zasad, które pozwolą Ci przez wiele lat czerpać przyjemność z gotowania na sprawnej i bezpiecznej kuchence...

Pielęgnacja płyt gazowych i elektrycznych

Powierzchnia płyt gazowych, jak również płyt elektrycznych – z krążkami grzejnymi – pokryta jest emalią. Do jej czyszczenia nie powinno się używać ostrych szczotek czy zmywaków. Nie należy również stosować proszków, lecz łagodne mleczka lub płyny specjalnie przeznaczone do tego celu. Na nieumiejętnie czyszczonych płytach stalowych pozostaną jedynie rysy. Szorowana ostrym narzędziem emalia może popękać, a nawet odprysnąć.

Ważne jest też dokładne i systematyczne czyszczenie palników gazowych. We wszystkich nowych kuchenkach pokrywy palników są pokryte emalią. Cały palnik łatwo po prostu zdemontować i wyczyścić. Przetarcie zalanego palnika nie zabiera dużo czasu, a uchroni go przed zatkaniem. Jest to szczególnie ważne, gdy kuchenka nie ma zabezpieczenia przeciwwypływowego. Tradycyjne żeliwne krążki grzejne oprócz czyszczenia wymagają jeszcze konserwacji. Raz na jakiś czas trzeba je posmarować odrobiną oleju jadalnego lub specjalnego środka konserwującego.

Jak dbać o płyty ceramiczne?

Utrzymanie w czystości płyt ceramicznych, zarówno elektrycznych, jak i gazowych, jest prostsze i trudniejsze zarazem. Prostsze, bo mniej się brudzą i łatwiej się je czyści, a trudniejsze, bo trzeba się postarać o specjalne środki – pianki lub mleczka do czyszczenia powierzchni płyt ceramicznych. Nie powinno się używać silnych, żrących środków chemicznych. Płytę ceramiczną można czyścić tylko wtedy, gdy jest zimna, a po zakończeniu czyszczenia należy wytrzeć ją do sucha miękką szmatką.

Jeśli do rozgrzanej płyty przywarł jakiś przedmiot z tworzywa sztucznego lub rozsypał się i stopił cukier, koniecznie trzeba usunąć z powierzchni płyty powstałą skorupę. Do tego celu trzeba używać specjalnych skrobaków (plastikowych lub metalowych, ale o specjalnym brzegu), które nie zarysują ceramiki. Warto też zawczasu – na przykład przed smażeniem konfitur – zabezpieczyć płytę przed zabrudzeniem, pokrywając jej powierzchnię specjalnym środkiem ochronnym. Dzięki temu powstałe zacieki łatwiej będzie usunąć.

Trzeba uważać, aby nie uszkodzić ceramicznego blatu – choć jest to dość trudne, gdyż jest wykonany z trwałego materiału. Aby uniknąć zarysowań osłabiających wytrzymałość płyty, należy używać naczyń o płaskim lub lekko wklęsłym dnie. Wymagania te spełniają naczynia ze stali nierdzewnej lub ze szkła żaroodpornego.

Trzeba pamiętać, że zabrudzony palnik lub pole grzejne grzeje z mniejszą sprawnością, a więc niepotrzebnie wzrasta zużycie energii. Czyszczenie panela (frontu) kuchenki ułatwią zdejmowane kurki.

Porządek w piekarniku

Piekarniki czyści się podobnie jak płyty kuchenne, czyli: żadnych ostrych narzędzi ani środków (proszków). Do czyszczenia piekarników dobre są specjalne pianki agresywne pod względem chemicznym, ale nie powodujące mechanicznych uszkodzeń powierzchni. Bogato wyposażone wersje piekarników mogą mieć funkcję czyszczenia parolitycznego lub katalitycznego (nazwa zależy od producenta, ale sposób usuwania zabrudzeń jest podobny). Brud wypalany jest całkowicie ze wszystkich zakamarków piekarnika w bardzo wysokiej temperaturze (około 500°C). Powstały popiół wystarczy wymieść – i gotowe.

Czyścimy boki kuchenki

Stosunkowo łatwo wyczyścić boki wolno stojących kuchenek elektrycznych. Wystarczy odłączyć kuchenkę od źródła prądu i wysunąć z ciągu szafek. Równie łatwe jest wyczyszczenie boków kuchenki gazowej, ponieważ stare, sztywne połączenie z instalacją gazową jest już rzadkością. Coraz częściej w kuchniach spotykamy połączenie elastyczne, tzw. szybkozłącze (dł. do 1,5 m), które pozwala w bezpieczny sposób wysunąć kuchenkę gazową bez odłączania jej od sieci.

Jeśli jednak nasza kuchenka jest na sztywno połączona z instalacją gazową nie pozostaje nam nic innego niż odsunięcie szafek lub wezwanie uprawnionego instalatora, który najpierw odłączy kuchenkę od gazu, poczeka, aż ją wyczyścimy i podłączy ją ponownie. Jest to jednak skomplikowane i dość kosztowne.

Pamiętaj o wymianie uszczelek

Innym sposobem dbania o kuchenkę jest wymiana zużywających się elementów. Najszybciej niszczą się uszczelki. Płyty kuchenne przeznaczone do zabudowy mają uszczelkę oddzielającą krawędź płyty od blatu kuchennego. Jej zadaniem jest zabezpieczenie blatu i mebli kuchennych przed nadmiernym nagrzewaniem się. Uszczelki znajdują się również na drzwiczkach piekarników. Jeśli uszczelka się odklei lub pęknie – trzeba ją wymienić. I to nie tylko po to, by ciepło nie „uciekało bokiem”, ale przede wszystkim dla bezpieczeństwa użytkowników (oparzenia) i w trosce o przylegające do kuchenki meble. Uszczelki można kupić w niektórych sklepach ze sprzętem gospodarstwa domowego lub w punktach serwisowych.

Bezpieczne użytkowanie kuchenki

Dbałość o kuchenkę to nie tylko jej pielęgnacja, czyszczenie i wymiana zużywających się części. To także troska o to, aby sprzęt używany był zgodnie ze swoim przeznaczeniem, bez narażania go na uszkodzenia.

Podczas użytkowania kuchenek nie wolno:

• otwierać kurków wypływu gazu bez przygotowanej zapałki lub zapalarki,
• uderzać w kurki i palniki gazowe,
• zdmuchiwać palącego się płomienia – palnik można wyłączyć jedynie zamykając kurek,
• pozostawiać palącego się palnika (a także włączonej płyty elektrycznej) bez nadzoru – na przykład wychodząc z domu.

Nie powinno się zbytnio obciążać palników – pojedynczy wytrzymuje obciążenie do około 20 kg. Niedopuszczalne jest również stawianie na otwartych drzwiczkach piekarnika ciężkich naczyń (10-15 kg) – zawiasy tego nie wytrzymają, a efektem będą wyłamane drzwiczki. Kuchenka nie powinna służyć do innych celów niż gotowanie czy pieczenie. Nie należy używać jej na przykład do ogrzewania pomieszczeń. Wszelkie naprawy lub przeróbki kuchenek powinny być wykonane przez fachowca. Nie wolno robić ich samodzielnie, bo można narazić siebie i domowników na niebezpieczeństwo i stracić gwarancję.

Wszystkie te zasady wydają się oczywiste, ale warto o nich przypominać przy każdej nadarzającej się okazji.

Aby kuchenka długo i dobrze Ci służyła, pamiętaj o:

• systematycznym jej czyszczeniu i używaniu do tego odpowiednich narzędzi i środków;
• wymianie zużywających się elementów;
• używaniu kuchenki zgodnie z przeznaczeniem;
• zlecaniu wszelkich napraw i przeróbek uprawnionemu serwisantowi.