Farba zmywalna, szorowalna, wodoodporna i inne. Jak się w tym połapać? Jaką farbę wybrać?

2024-07-23 15:43

Wybierając farby do ścian, warto zwrócić uwagę na przewidywaną solidność powłoki. Świadomość wagi trwałości produktów do wykończania wnętrz jest powszechna, podobnie jak istnienia takich farb, jak farby zmywalne albo suchościeralne. Czym właściwie jest jednak szorowalność, a czym zmywalność i jak się to ma do klasy ścieralności? Może się nam wszystko pomieszać. Rozwiewamy wątpliwości w temacie wytrzymałości farb.

malowanie ścian
Autor: Photos.com

Spis treści

  1. Klasy i rodzaje farb według producentów
  2. Klasy i rodzaje farb według norm
  3. Farba zmywalna tylko do kuchni? Jakie zastosowania mają tego rodzaju farby

Klasy i rodzaje farb według producentów

Producenci farb prześcigają się nie tylko w faktycznej jakości swoich produktów, lecz także w mnożeniu atrakcyjnie brzmiących określeń. Tym samym wprowadzają niemały terminologiczny bałagan. Problem zaczyna się na poziomie samego doboru przymiotników, z których część odnosi się do powłoki, a część do zabrudzeń. Co mają na myśli producenci?

  • Farba zmywalna to taka, z której (według producenta) łatwo zmyć zabrudzenia bez usuwania samej powłoki. Jednoznacznym terminem byłoby tutaj „odporna na zmywanie”.

  • Farba szorowalna (termin używany głównie w kontekście farb lateksowych) to farba odporna na szorowanie, to jest taka, z której (według producenta) łatwo usunąć trudniejsze zabrudzenia, na przykład przy użyciu szczotki.

  • Farba suchościeralna to odmiana farby tablicowej, po której można pisać tablicowymi markerami i – jak sama nazwa wskazuje – ścierać je na sucho. Najczęściej występuje jako ostatnia, bezbarwna warstwa. Często, podobnie jak klasyczne farby tablicowe, łączy się ją z podkładem magnetycznym.

  • Farba hydrofobowa to taka, która – jak sugeruje nazwa – boi się wody, co w praktyce oznacza, że niechętnie chłonie wodę i mokre zabrudzenia. W konsekwencji łatwo się ją czyści.

Powyższe kategorie nie wykluczają się nawzajem. Farba hydrofobowa wykazuje wysoką odporność na zmywanie, farba suchościeralna musi z konieczności być odporna na szorowanie i tak dalej. To jednak wszystko opinie i terminy producenta. Jak się w tym odnaleźć? Skąd wiedzieć, która z nich jest najlepsza?

..  Farba tablicowa: w kuchni, salonie, pokoju dziecka. 18 pomysłów na czarne ściany, po których można pisać>>>

Klasy i rodzaje farb według norm

Warto znacznie większą uwagę zwrócić nie na słowotwórstwo producenta, lecz na to, jak dany produkt spełnia normy. Wśród specyfikacji technicznej farby poszukajmy informacji na temat dwóch norm: PN-C 81914 i PN-EN 13300.

Obydwie służą do przypisania testowanym farbom miejsca na skali, zgodnie z tym, jak każda z nich zachowała się podczas kontrolowanego testu trwałości.

Norma PN-C 81914 dzieli farby na trzy rodzaje:

  • Rodzaj 1 – odporne na szorowanie na mokro,

  • Rodzaj 2 – odporne na mycie,

  • Rodzaj 3 – odporne na tarcie na sucho.

Powinien nas interesować przede wszystkim rodzaj 1. Farba przypisana do tej kategorii została poddana testowi szorowania na mokro i wykazała podczas 200 cykli szorowania ubytek w grubości warstwy powłoki mniejszy lub równy 70 μm. Ktoś mógłby spytać, czy to dużo, czy mało? Odpowiedź na to pytanie kryje się częściowo w rozkładzie pięciu klas przewidzianych przez normę PN-EN 13300.

Norma PN-EN 13300 dzieli farby na pięć klas:

  • Klasa I - ubytek <5 μm po 200 cyklach szorowania,
  • Klasa II - ubytek ≥5 μm i <20 μm po 200 cyklach szorowania,
  • Klasa III - ubytek ≥20 μm i <70 μm po 200 cyklach szorowania,
  • Klasa IV - ubytek <70 μm po 40 cyklach szorowania,
  • Klasa V – ubytek ≥70 μm po 40 cyklach szorowania.

W pierwszym rodzaju według normy PN-C 81914 mieszczą się trzy klasy normy PN-EN 13300. Dlatego to na przynależności do klas zgodnie z tą normą powinniśmy skupić się najmocniej przy wyborze farby.

Normy dotyczące wodoodporności dla materiałów budowlanych rzecz jasna istnieją. Producenci farb „hydrofobowych” nie mają jednak w zwyczaju chwalić się tym, jak wypadają w badaniach wodoodporności zgodnymi z takimi normami. Może to sugerować, że z wyjątkiem farb przeznaczonych do zbiorników wodnych nie powinniśmy oczekiwać od standardowych farb wodoodporności z prawdziwego zdarzenia.

Rozwój technologii postępuje dość szybko, dlatego warto mieć na uwadze fakt, że normy szybko się deaktualizują. Większość farb „zmywalnych”, „szorowalnych” i tym podobnych może się pochwalić przynależnością do I klasy ścieralności. Część farb może się pochwalić ubytkiem na poziomie 4 μm, ale zdarzają się takie z wynikiem 2 μm, a nawet 1 μm. Daje to wewnątrz teoretycznie jednej, wyróżnionej grupy dwu- lub czterokrotne różnice w klasie ścieralności. Co ambitniejsi producenci mają dlatego w zwyczaju obok klasy umieszczać precyzyjny wynik badania.

Farba zmywalna tylko do kuchni? Jakie zastosowania mają tego rodzaju farby

Zwyczajowymi pomieszczeniami, w których stosuje się tego typu farby jest kuchnia i przedpokój. W kuchni źródłem zabrudzeń jest oczywiście przygotowywane jedzenie. W przedpokoju - okrycia wierzchnie, buty, zanieczyszczenia pochodzące z zewnątrz, a także z dłoni mieszkańców i gości (kto nigdy nie oparł się ręką o ścianę wkładając buty?). W tych dwóch pomieszczeniach powinno nam szczególnie zależeć na tym, żeby móc łatwo wyczyścić ściany bez uszczerbku na warstwie farby.

W obydwu pomieszczeniach można rozważyć takie farby, które – jeśli wierzyć producentom – cechują się wysoką hydrofobowością lub lipofobowością (zwaną też oleofobowością), czyli odpornością na tłuszcze. Tłusta natura brudu dotyczy w szczególności kuchni, ale nie tylko.

Pomieszczeniem nieco mniej oczywistym, w którym zastosowanie znajdą farby, które będzie można bezpiecznie wielokrotnie wyszorować, jest pokój dziecięcy. Młodzi artyści wykazują wszak szczególne upodobanie do dużych, pustych powierzchni ścian jako miejsca realizacji twórczości plastycznej. W przypadku pokoju dziecka można też rozważyć farby suchościeralne, lub klasyczną farbę tablicową.

Należy też pamiętać, że ściany brudzą się wszędzie, a ogromna część popularnych marek ma w ofercie farby I klasy ścieralności. Zastosowanie trwałej farby może być zatem dobrym pomysłem w każdym pomieszczeniu. Nie pozwólmy też, żeby klasa ścieralności przyćmiła inne, ale równie ważne jakości, jak krycie, czy czas schnięcia.

..  Jak wybrać właściwą farbę? Przewodnik po rodzajach i kategoriach farb>>>