Pnącza na balkon - tunbergia oskrzydlona (Thunbergia alata). Czy tunbergię można przezimować do następnego sezonu?

Tunbergia oskrzydlona to pnącze z rodziny akantowatych (Acanthaceae). W naturalnym środowisku – w południowej i południowo-wschodniej Afryce – jest silnie rosnącym pnączem, o pędach dorastających do 3 m długości. U nas jest najczęściej uprawiana jako pnącze balkonowe. Czy tunbergia jest wieloletnia?

Zobacz galerię 6 zdjęć

Autor: Biuro Kwiatowe Holandia (www.flowercouncil.co.uk)

Tunbergia to pnącze, które znakomicie nadaje się do ozdoby balkonów i tarasów

Spis treści

1. Tunbergia oskrzydlona - opis rośliny
2. Jak uprawiać tunbergię na balkonie?
3. Czy tunbergia lubi słońce?
4. Jak dbać o tunbergię?
5. Tunbergia zimowanie
6. Rozmnażanie tunbergii

Tunbergia oskrzydlona - opis rośliny

Tunbergia oskrzydlona rośnie szybko, jej pędy w naszym klimacie osiągają 100–150 cm długości. Pędy są słabo rozgałęzione, wiotkie, owijają się wokół podpór, porośnięte są naprzeciwlegle parami zielonych, sercowatych lub strzałkowatych pojedynczych liści. Blaszki liściowe osiągają 5–7 cm długości i wyrastają w węzłach pędów, na długich (około 5 cm długości) ogonkach liściowych. Górna strona blaszek liściowych jest intensywnie błyszcząca.

W czerwcu w kątach liści pojawiają się dekoracyjne kwiaty zbudowane z pięciu płatków korony, które w swej dolnej części zrastają się, tworząc lekko rozdętą rurkę, osłoniętą przez dwie działki kielicha o skrzydełkowatym kształcie. Zewnętrzna część płatków ma najczęściej barwę pomarańczową (zdarzają się kwiaty żółte lub białe), zaś wnętrze rurki jest bardzo ciemne (niemal czarne). Wśród najnowszych odmian tunbergii są takie o kwiatach kremowych i niekiedy są pozbawione ciemnego „oczka”. Tunbergia kwitnie aż do października. Podczas silnych upałów może kwitnąć nieco słabiej, jednak wraz ze spadkiem temperatury kwitnienie ponownie staje się bardziej obfite.

• Pnącza na balkon - dipladenia (mandewila). Jak pielęgnować kwiat dipladenia?

Jak uprawiać tunbergię na balkonie?

Tunbergia oskrzydlona doskonale nadaje się do uprawy na zacisznych, niżej położonych balkonach i tarasach. Najlepiej uprawiać ją samodzielnie w jednym pojemniku. Sadzona w większych donicach wymaga podpór, np. bambusowych tyczek lub drabinek. Uprawiana w wiszących pojemnikach, potrzebuje dość długich uchwytów, po których może wspinać. Można ją także sadzić bezpośrednio gruncie w ogrodzie, jako jednoroczne pnącze wpinające się po różnego typu podporach przy ścianach budynków lub po ogrodzeniu.

Tunbergia oskrzydlona najlepiej rośnie na glebach dobrze spulchnionych, żyznych i zasobnych, ale przepuszczalnych, umiarkowanie wilgotnych, o odczynie od lekko kwaśnego do lekko zasadowego. Doskonała jest ziemia kompostowa lub specjalistyczne podłoże dla kwitnących roślin balkonowych.

Roślina wymaga stanowiska osłoniętego do silnych wiatrów (podmuchy mogą niszczyć delikatne liście i kwiaty).

Czy tunbergia lubi słońce?

Może rosnąć zarówno w pełnym słońcu, gdzie kwitnie obficie, ale także w półcieniu – tu może kwitnąć nieco słabiej. Wiosną i jesienią najlepiej uprawiać ją na wystawie południowej, zaś latem warto ją ocieniać od ostrych promieni słonecznych w godzinach południowych lub doniczkę z rośliną przenieść na okres lata na wystawę wschodnią lub zachodnią.

Jak dbać o tunbergię?

Tunbergia oskrzydlona wymaga stale lekko wilgotnego podłoża. Szczególnie istotne jest to w okresie kwitnienia, gdyż niedobór wody powoduje natychmiastowe więdnięcie rośliny, oraz wszystkich rozwiniętych kwiatów, które nawet po podlaniu już się nie podniosą. Dlatego trzeba ją obficie podlewać, w szczególnie upalne dni nawet dwa razy dziennie (wczesnym rankiem i późnym wieczorem). Tunbergia wymaga regularnego nawożenia, które należy rozpocząć tuż przed rozwinięciem pierwszych pąków kwiatowych. Najlepiej stosować nawozy dla roślin kwitnących (np. balkonowych).

Tunbergia zimowanie

Tunbergia oskrzydlona nie przeżywa naszych zim i już pierwsze, silniejsze jesienne przymrozki powodują jej zamieranie. Można ją jednak przezimować (w kolejnym roku zakwitnie szybciej). W tym celu, tuż przed pierwszymi jesiennymi przymrozkami roślinę przenosimy do jasnego pomieszczenia i zimujemy w temperaturze około 10 st.C. W tym okresie roślina może zgubić liście i przejść w okres uśpienia. Wiosną, przed ruszeniem wegetacji, thunbergię należy przesadzić w żyzne podłoże i przyciąć pędy na długość kilku-kilkunastu centymetrów. Następnie przenosi się ją do pomieszczenia o temperaturze 15–18 st.C, co powinno spowodować wznowienie jej wzrostu i wypuszczenie młodych pędów. Na przełomie maja i czerwca, gdy temperatura powietrza ustabilizuje się na poziomie 10–15 st.C, roślinę można wystawić na balkon, taras lub do ogrodu.

Rozmnażanie tunbergii

Tunbergię oskrzydloną rozmnaża się generatywnie, przez nasiona wysiewane w marcu na parapecie okiennym do małych doniczek po 2–3 sztuki. W temperaturze około 20 st.C rośliny kiełkują po 2–3 tygodniach. Gdy siewki wykształcą minimum 3 pary liści właściwych i osiągną wysokość około 10 cm, przesadza się je do większych doniczek, uszczykuje wierzchołki, aby się rozkrzewiły i wstawia pierwsze podpory. Na przełomie maja i czerwca rośliny można przesadzić na miejsce docelowe (najlepiej po minimum 3 sztuki).

Poznaj inne kwitnące pnącza:

• Wilec klapowany
• Wiciokrzew przewiercień
• Wiciokrzew Browna GOLDEN TRUMPET
• Powojnik wielkokwiatowy
• Kobea pnąca

Agnieszka Mike-Jeziorska