Lipa wielkolistna ‘Zelzate’ - Tilia platyphyllos ‘Zelzate’

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ to odmiana drzewa liściastego należącego do rodziny ślazowatych (Malvaceae), dawniej zaliczanego do rodziny lipowatych (Tiliaceae). Odmiana ‘Zelzate’ została wyhodowana w Belgii, przez De Matelaer Boomkwekerijen i wprowadzona do handlu w 2005 roku.

Spis treści

1. Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - opis
2. Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - kwiaty
3. Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - pielęgnacja i uprawa
4. Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - rozmnażanie

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - opis

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ jest dużym drzewem, dorastającym do 20m wysokości i 5-6m szerokości, o bardzo gęstej, regularnej, stożkowatej lub owalnej koronie, która pozostaje niezwykle zwarta i gęsta nawet w starszym wieku.

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ ma szarobrązową lekko spękana korę. System korzeniowy lip jest silny i dobrze rozwinięty, dzięki czemu przesadzanie drzew (nawet starszych) z bryła ziemi jest stosunkowo niekłopotliwe, a procent przyjęć jest dość wysoki, ponadto drzewa te dobrze znoszą cięcie i formowanie, ale w przypadku odmiany ‘Zelzate’ jest to zbyteczne.

Liście duże (6-12cm dł.), skrętolegle, bardzo gęsto ułożone na pędach, sercowate do niemalże okrągłych. Wierzchnia strona liści - ciemnozielona, naga, nieco błyszcząca. Spodnia strona blaszek liściowych jest jaśniejsza, słabo owłosiona, widoczne są jedynie kępki włosków w kątach nerwów. Jesienią liście przybierają żółtą barwę.

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - kwiaty

Kwiaty lipy są obupłciowe, pięciokrotne. Zarówno płatki korony, jak i działki kielicha żółtawe. Kwiaty zebrane po kilka w zwisające pionowo wierzchotki, wyposażone w języczkowatą szerokolancetowata, całobrzegą, siateczkowato unerwioną podsadkę, przyrośniętą do osi kwiatostanu.

Okres kwitnienia przypada na koniec czerwca i lipiec. Kwiaty, o intensywnym, słodkim zapachu wabią masowo owady zapylające. Na przełomie września i października zawiązują się grubościenne, niemalże kuliste owoce - orzeszki, pokryte filcowatym kutnerem i opatrzone skrzydełkiem.

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - pielęgnacja i uprawa

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ najlepiej rośnie na żyznych, świeżych, niezbyt suchych, choć przeciętnych glebach, jest mniej wymagająca niż lipa szerokolistna. Lubi słońce, znosi półcień. Jest odmianą odporną na choroby. Odmiana ta  jest też mniej wrażliwa na zasolenie podłoża oraz suche i zanieczyszczone powietrze i wiatry.

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ to doskonała roślina ozdobna, polecana do dużych ogrodów, szczególnie wartościowa w dużych założeniach naturalistycznych i zadrzewieniach w otwartym krajobrazie. W miastach doskonała do większych zespołów zieleni np. parków czy zieleńców, jako soliter lub drzewo alejowe. Odpowiednia do sadzenia przy ulicach i na terenach o niezbyt wysokim poziomie zanieczyszczeń, jedna z najlepszych lip alejowych, doskonała również do tworzenia dość zwartych szpalerów.

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ - rozmnażanie

Lipa szerokolistna ‘Zelzate’ może być rozmnażana wegetatywnie, przez  okulizację na przełomie lipca i sierpnia lub szczepienie w koronie przeprowadzane wczesną wiosną.

Roślina ta zdobyła Brązowy Medal w konkursie roślinnych nowości, na Wystawie Zieleń TO Życie w 2008 roku w Warszawie.

Agnieszka Mike-Jeziorska