Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - Thuja occidentalis ‘Janed Gold’

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ to odmiana zimozielonej rośliny iglastej, należący do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae), otrzymana przez Edwarda Kubika, wprowadzona do handlu przez Szkółki Drzew i Krzewów Ozdobnych Kubik w 2008 roku. Prezentowana jako nowość na Wystawie Zieleń To Życie w 2008 roku w Warszawie - zdobyła Brązowy Medal.

Spis treści

1. Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - opis
2. Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - owoce
3. Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - uprawa

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - opis

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ osiąga 5 m wysokości. Charakteryzuje się wzrostem typowym dla gatunku, po 10 latach osiągając wysokość około 2 m. Tworzy regularną, niemalże idealnie stożkową koronę z krótkimi konarami. Kora na pniu i konarach łuszczy się długimi, wąskimi pasmami, przybiera barwę czerwonobrązową lub ciemnobrązową. Drewno żywotnika jest lekkie i miękkie, o jasnej, żółtawej barwie, jednak, pomimo braku żywicy,  jest ono niezwykle trwałe i odporne na gnicie (bardziej niż drewno dębu).

Silnie spłaszczone, rozgałęzione gałązki są złocistożółte przez cały rok i nie brązowieją na zimę. Liście w formie łusek, na pędach wierzchołkowych – zaostrzone, odstające, rozmieszczone rzadko na pędach, długości 3-4 (5) mm, zaś te umieszczone bezpośrednio na gałązkach – tępo zakończone, silnie  przylegające do pędów, długości około 2,5 mm. Łuski na wierzchniej stronie, podobnie jak pędy – złociste, bez wyraźnego nalotu woskowego. Łuski, obecne na dolnej i górnej płaszczyźnie gałązki posiadają wypukły gruczołek żywiczny, dzięki czemu, po roztarciu, gałązki uwalniają żywiczny zapach. Łuski boczne – bez gruczołków.

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - owoce

Owocami są drobne, nieliczne szyszki, wyrastające na krótkich rozgałęzieniach bocznych pędów. Początkowo żółtozielone w lecie, po dojrzeniu (około 8 miesięcy od zapylenia) jasnobrązowe, mają odstające końce brzegów łusek (8-10 szt.)  i osiągają 8-12 mm długości. Nasiona są drobne, wąskie, oskrzydlone.

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ wykształca płytki, płasko rozmieszczony system korzeniowy, co sprawia, że starsze egzemplarze mogą przewracać się pod wpływem silnych wiatrów, a dodatkowo roślina ta jest mało odporna na suszę. Problem ten może nasilać się szczególnie podczas suchych zim, gdy brak odpowiedniej wilgotności podłoża może powodować zasychanie gałązek, a niekiedy całych roślin. Cała roślina jest trująca, ze względu na zawartość związków zwanych tujonami, które po połknięciu wywołują bóle głowy, pobudzenie nerwowe, arytmię, drgawki, uszkodzenia wątroby i nerek oraz krwawienia śluzówki żołądka, a w większych dawkach – śmiertelny bezdech.

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ - uprawa

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ wymaga próchniczych, żyznych gleb, a najlepiej rośnie na glebach przepuszczalnych, lekko kwaśnych o sporej wilgotności. Wymaga też stanowisk o sporej wilgotności powietrza. Do prawidłowego wzrostu potrzebuje słońca, ale w półcieniu sprawdzi się równie dobrze. Na stanowiskach silnie zacienionych może uzyskiwać niezbyt korzystny, luźniejszy pokrój, a pędy mogą zatracić swój złocisty odcień.

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ nadaje się do ogrodów i parków oraz jako element zieleni osiedlowej. Doskonale sprawdzi się zarówno jako soliter, jak i w grupach roślinnych, ale doskonale wygląda też w formie szpalerów i żywopłotów. Aby uzyskać ładny, gęsty żywopłot, rośliny sadzimy w rozstawie 50-60cm.

Może być również sadzony w dużych pojemnikach, pod warunkiem ich prawidłowego zabezpieczenia na zimę. Ze względu na sporą wrażliwość na zanieczyszczenia powietrza nie jest polecany do warunków wielkomiejskich, szczególnie w bezpośrednim sąsiedztwie często uczęszczanych dróg, ulic czy ośrodków przemysłowych. W takich warunkach może słabiej rosnąć, mieć luźniejszy pokrój, a część pędów może zasychać i opadać.

Żywotnik zachodni ‘Janed Gold’ rozmnaża się przez sadzonki,  pobierane z ‘piętką’, które następnie sadzimy pod szkłem  (do ukorzenienia sadzonki wymagają wysokiej wilgotności) wczesną wiosną lub latem.

Agnieszka Mike-Jeziorska