Wiśnia pospolita - Prunus cerasus

Wiśnia pospolita należy do rodziny różowatych (Rosaceae). Jest gatunkiem wyjściowym dla kilkuset odmian szlachetnych uprawianych w Europie jako popularne drzewa owocowe.

Spis treści

1. Drzewo wiśni
2. Kwiat i owoce wiśni
3. Wiśnia uprawa
4. Drewno wiśniowe
5. Odmiany wiśni pospolitej

Pierwsze wzmianki o uprawie wiśni pochodzą sprzed około 2500 lat. Jako pierwsi w Europie zaczęli ją uprawiać Grecy (około 300 r.p.n.e.), stała się bardzo popularna wśród Rzymian, którzy około 100 r.p.n.e. sprowadzili ją do Brytanii.

Drzewo wiśni

Wiśnia jest liściastym drzewem osiągającym 5–10 m wysokości. Ma krótki, nisko rozgałęziony pień oraz luźną, zazwyczaj nieregularną i szeroką koronę ze zwisającymi, cienkimi gałęziami. Młode pędy są początkowo oliwkowozielone. Konary o średniej grubości są dość rzadko rozstawione. Kora jest brunatnoczerwona do ciemnobrunatnoszarej, stosunkowo gładka, lekko błyszcząca, łuszczy się poziomymi pasmami. Eliptyczne liście mają 5–8 cm długości i regularnie, drobno piłkowany brzeg, rozwijają się dość późno – na przełomie kwietnia i maja, podczas intensywnego kwitnienia. Jesienią przebarwiają się na żółto. System korzeniowy jest rozbudowany, ale płytki (główna masa korzeni znajduje się na głębokości 15–50 cm). Wiśnia często daje odrosty korzeniowe.

Kwiat i owoce wiśni

Wiśnia kwitnie na przełomie kwietnia i maja (niektóre odmiany zakwitają już na początku kwietnia). Kwiaty są obupłciowe, owadopylne, zebrane po 2–6 na szypułkach 2–4 cm długości. Pojedyncze kwiaty mają 2–4 średnicy i 5 śnieżnobiałych płatków, jeden zielony słupek oraz wiele pręcików z żółtymi pylnikami. Owoce nazywają się tak samo, jak roślina. Są gładkie i błyszczące, w zależności od odmiany czerwone, ciemnowiśniowe do wiśniowoczarnych. Te niewielkie, kuliste pestkowce umieszczone są na długich i cienkich szypułkach. Twarda, gładka pestka otoczona jest miękkim, soczystym miąższem i cienką skórką. Wiśnie mają charakterystyczny kwaskowaty smak i aromat. Zawierają kwas jabłkowy, cytrynowy, mangan i jod. Spożywa się je na surowo, ale przede wszystkim stanowią doskonały surowiec do przetwórstwa. Używa się je do produkcji soków, dżemów, konfitur, kompotów, win, nalewek, likierów, a także do wyrobów cukierniczych (na przykład ciast). Okres dojrzewania owoców: od lipca do września, owoce dojrzewają szybko i równie szybko opadają. Czas zbioru prawie nigdy nie przekracza miesiąca.

Wiśnia uprawa

Wiśnia preferuje gleby przepuszczalne, niezbyt ciężkie, mogą być nawet piaszczyste, ale nie podmokłe. Stanowisko pod uprawę wiśni powinno być nasłonecznione, ewentualnie lekko cieniste. Na jedno drzewo powinno przypadać 10–15 m2. Wiśnia nie lubi środowiska zbyt obfitego w wodę, dlatego nie trzeba jej dodatkowo podlewać, chyba że panuje susza. Kwiaty wiśni są bardzo wrażliwe na wiosenne przymrozki, a owoce podczas dojrzewania mogą być zrywane i uszkadzane przez grad bądź silny wiatr. Duże straty powodują także ptaki, dla których wiśnie są jednym z największych przysmaków.

Drewno wiśniowe

Drewno wiśni jest dość twarde i odporne na obciążenia mechaniczne, posiada średnią gęstość, dobrze poddaje się obróbce, ale nie jest odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne. Stosuje się go głównie do produkcji wysokogatunkowych mebli, oklein, płyt podłogowych oraz elementów instrumentów muzycznych. Ze względu na specyficzny aromat drewno wiśni jest także używane do wędzenia mięsa.

Odmiany wiśni pospolitej

Odmiany uprawne wiśni są wrażliwe na drobną plamistość liści, brunatną zgniliznę drzew pestkowych oraz raka bakteryjnego.

Poznaj odmiany wiśni:

• Wiśnia ‘Groniasta z Ujfehertoi’
• Wiśnia 'Łutówka'