Mięta polna - Mentha arvensis

Mięta polna (ang. Field Mint, Wild Mint, Corn Mint), to bylina z rodziny jasnotowatych/wargowych (Lamiaceae/Labiatae). Dziko występuje niemal w całej Europie (za wyjątkiem Islandii), w Azji Zachodniej i Środkowej, na Kaukazie i Syberii. Bardzo pospolita także w Polsce, dziko rosnąca na całej powierzchni naszego kraju, szczególnie na terenach zalewowych, wilgotnych polach, łąkach i zaroślach.

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: Agnieszka Mike-Jeziorska

Mięta polna

Spis treści

1. Mieta polna – opis
2. Mięta – uprawa
3. Mięta polna – sadzonki
4. Dzika mięta – zastosowanie lecznicze
5. Mięta ogrodowa

Mięta polna to roślina niezwykle ekspansywna, raz posadzona na danym terenie jest trudna do wyplenienia. Występuje również jako chwast w uprawach rolniczych, szczególnie w uprawie kukurydzy i zbóż.

Mieta polna – opis

Mięta polna to krzewinka, osiąga do 60 cm wysokości, rozrasta się bardzo szeroko (nawet do kilku metrów) w okazałe kępy, tworzące się z licznych, wzniesionych lub nieco pokładających się, rozgałęziających się i lekko drewniejących u podstawy, czterokanciastych, gęsto owłosionych pędów, wyrastających z pełzającego, silnie rozgałęziającego się podziemnego kłącza z licznymi podziemnymi rozłogami. Pędy są gęsto porośnięte licznymi, eliptycznymi lub jajowatymi, krótkoogonkowymi liśćmi, które osiągają 8 cm długości i 3 cm szerokości. Blaszki liściowe są zielone, o ząbkowanych brzegach, silnie omszone po obu stronach, spodnia strona jest nieco jaśniejsza. Cała roślina charakteryzuje się silnym, wyrazistym zapachem mięty, obecnym nawet po lekkim dotknięciu lub roztarciu liści. Na zimę część nadziemna rośliny zamiera. Mięta polna kwitnie od lipca do sierpnia. Kwiaty są drobne, jasnofioletowe, wyrastają w kątach niepozornych podsadek kwiatowych, zebrane w oddalone od siebie znacznie nibyokółki na wierzchołkach pędów, w kątach liści. Na jednym pędzie może być od kilku do kilkunastu kwiatostanów. Mięta jest rośliną owadopylną i miododajną.

Mięta – uprawa

Mięta polna najlepiej rośnie na żyznych, wilgotnych glebach, o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym, bogatych w składniki pokarmowe. Toleruje zarówno pełne słońce (pod warunkiem dostatku wilgoci w glebie), jak i stanowiska cieniste. Na zimę część nadziemna rośliny zamiera. Wiosną mięta wypuszcza z podziemnego kłącza liczne młode pędy ze śpiących oczek. W polskich warunkach klimatycznych mięta polna jest rośliną całkowicie mrozoodporną. 

Mięta polna – sadzonki

Miętę polną można rozmnażać generatywnie przez nasiona, ale głównym, najpewniejszym, najprostszym i najszybszym sposobem jest rozmnażanie wegetatywne przez podział starszych kęp roślin lub przez odkłady poziome, które łatwo i szybko ukorzeniają się w glebie. Wystarczy odciąć niewielki, ukorzeniony fragment kłącza lub rozłogu od rośliny matecznej i posadzić w nowym miejscu.Mięta to roślina bardzo ekspansywna i jeśli nie będziemy jej pilnować, z czasem może rozprzestrzenić na cały ogród, zagłuszając inne rośliny, dlatego jeśli chcemy by rosła tylko w jednym, konkretnym miejscu, należy posadzić ją na rabacie w odpowiedniej do zamierzonych rozmiarów donicy lub systematycznie (nawet kilka razy w sezonie wegetacyjnym) ją okopywać, pozbywając się zbyt daleko wędrujących fragmentów kłącza i podziemnych rozłogów.

Dzika mięta – zastosowanie lecznicze

Mięta polna jest ceniona za swój silny smak i aromat, który zawdzięcza olejkom eterycznym, w których skład wchodzi przede wszystkim mentol. Mięta polna to roślina przyprawowa. Jej liście, w stanie świeżym lub po wysuszeniu, można stosować jako dodatek do licznych potraw (lody, desery, chłodniki, sałaty, sosy do mięs na bazie jogurtu i śmietany), którym nadaje świeży, orzeźwiający posmak. Niezastąpiona jest również w formie naparu (samodzielnie lub jako dodatek do herbat owocowych), w zastępstwie herbaty, szczególnie w upalne letnie dni. W dawnych czasach liście mięty polnej były dodawane do mleka, aby przedłużyć jego świeżość i zapobiec kwaśnieniu.Świeże liście mięty można pozyskiwać podczas całego okresu wegetacji. Uszczykiwanie roślin ze szczytów pędów pobudza dodatkowo rośliny do silniejszego krzewienia i powoduje wytworzenie licznych młodych pędów bocznych. Zbiory najlepiej przeprowadzać w suche, słoneczne dni, w godzinach popołudniowych, wtedy rośliny zawierają najwięcej olejków eterycznych. Suszenie mięty przeprowadzamy w suchym, zacienionym, przewiewnym miejscu, w temperaturze otoczenia, tak aby liście nie straciły zielonej barwy i silnego aromatu.Mięta polna jest też rośliną leczniczą. Choć na skalę przemysłową jest stosowana głównie mięta pieprzowa (mieszaniec międzygatunkowy o większej zawartości olejku eterycznego), to jako napar z mięty polnej również sprawdzi się podręczny lek na niestrawność i zaburzenia trawienia.

Mięta ogrodowa

Mięta polna może być z powodzeniem stosowana także jako roślina ozdobną o oryginalnym, dekoracyjnym, lekko płożącym pokroju. Doskonale nadaje się m.in. do wielogatunkowych zestawień w ogródkach ziołowych, ale może być z powodzeniem wykorzystywana m.in. do zadarnień nawet większych powierzchni gruntu oraz do cienistych ogrodów. Najlepiej prezentuje się w naturalistycznych założeniach ogrodowych oraz w ogrodach w stylu wiejskim i swobodnym. Można ją też uprawiać w dużych pojemnikach ustawianych na balkonach i tarasach – wtedy jednak trzeba pamiętać o prawidłowym zabezpieczeniu donic z roślinami na zimę i nie zapominać o podlewaniu.

Agnieszka Mike-Jeziorska