Upcykling - co to? Pomysły na meble i dodatki z odpadków. Co można zrobić z rzeczy z recyklingu?

2023-11-09 10:39

Te zniszczone czy niechciane nie powinny trafiać na śmietnik. Warto je odnowić, przerobić, nadać inną funkcję – niech nadal służą. W trosce o środowisko wykorzystaj odpadki do stworzenia niepowtarzalnych przedmiotów. Co oznacza upcykling? Czym różni się recykling od upcyklingu? Odpowiadamy.

Spis treści

  1. Co to jest upcykling?
  2. Ekodizajn w Polsce i na świecie
  3. Gdzie szukać wartościowych surowców?
  4. Pomysły na rzeczy z recyklingu, zdjęcia w galerii

Im mniej wyrzucamy, tym lepiej dla nas i środowiska. Także projektanci podejmują działania na rzecz ekologii – stworzyli model dizajnu, który nadaje mu nowy sens i niezwykłą wartość.

Co to jest upcykling?

W skrócie to uczynienie odpadów bardziej wartościowymi niż surowce, z których się składają. Przerabiając i odnawiając zdobycze z targu staroci, uprawiacie upcycling, czyli wyższą formę recyklingu. My nazywamy to dawaniem drugiego życia. Naprawiamy, odnawiamy, przerabiamy, kupujemy z drugiej ręki, by nie zginąć w powodzi rzeczy niegdyś pożądanych, teraz będących absurdalną górą śmieci.

Stolik z bębna pralki, puf z opony, uchwyty meblowe ze sztućców, łóżko z drewnianych palet – pomysłowych i praktycznych sposobów wykorzystania rzekomych odpadów jest nieskończenie wiele. Z rzeczy pospolitych powstają przedmioty niezwykłe, niektóre to prawdziwe dzieła sztuki.

Ratowanie planety zacznij we własnym domu. Nie wyrzucaj bezmyślnie. Mebel, który ci się znudził, możesz przerobić na zupełnie inny. Zmień mu nóżki, przemaluj, dodaj listwy. Możesz też okleić go tapetą albo ozdobić decoupage’em. Stary grat, na który nie mogłaś patrzeć, zajaśnieje nowym blaskiem! Jeśli nie chce ci się go ratować, poszukaj mu nowego domu. Nie wyrzucaj!

Ekodizajn w Polsce i na świecie

Ekodizajn nie jest już tylko modną nowinką – utorował sobie drogę do najbardziej prestiżowych wnętrz. I to nie dziwi, bo proekologicznym projektowaniem zajmują się tuzy światowego dizajnu, m.in. bracia Campana, Oscar Mendez, paryskie studio 5.5, marki Pulpo czy Heath Nash. Także Polacy mają duże osiągnięcia w zakresie projektów recyklingowych. Wysoko ceni się pomysły m.in. Pawła Grunerta, Darii Burlińskiej i Kariny Marusińskiej.

Fotel z kartonu
Autor: serwis prasowy marki Pulpo Fotel z kartonu Otto, projekt Peter Raacke dla marki Pulpo.
Ekoprojektowanie

Te produkty w rozmaity sposób wpisują się w ten trend. Jedne zrobiono z nietypowego dla ich funkcji materiału (stołki z dmuchanego aluminium), w innych wykorzystano surowiec wtórny (szklaną stłuczkę). Meble z tektury nie są już nowością, ale zawsze można znaleźć dla nich nową formę. Ciekawe jest siedzisko z wypchanych papierowych worków. Nie bez znaczenia jest fakt, że wszystkie z łatwością można przetworzyć.

Metalowy stołek
Autor: serwis prasowy zieta.pl Stołki Plopp, projekt Oskara Zięty, Zieta Studio.

Gdzie szukać wartościowych surowców?

Przedmioty, którym chcemy darować nowe życie – inny wygląd czy funkcję – możemy znaleźć wszędzie. To mogą być internetowe portale sprzedażowe, śmietnik, do którego wyrzucono wyposażenie opróżnianego mieszkania, targ staroci czy złomowisko. Czasem wystarczy rzut oka, by wiedzieć, co można zrobić ze znalezionej rzeczy, kiedy indziej warto poszukać inspiracji np. na Pintereście.

Pomysły na rzeczy z recyklingu, zdjęcia w galerii

Miłośnicy DIY z pewnością mają swój wkład w ratowanie planety. Potrafią zrobić coś z niczego, a trend „zrób to sam” przestał być domeną złotych rączek 50+, jest coraz bardziej popularny wśród milenialsów. To pokolenie, które woli stworzyć coś samemu zamiast kupować. Są świadomymi konsumentami i mają poczucie wyjątkowości. Zrobienie czegoś samemu daje pewność, że będzie to niepowtarzalne i jedyne w swoim rodzaju.

  • Dekoracja ze starych drzwi, które prowadzą donikąd. Uratowane przed zniszczeniem znalazły drugi dom, gdzie doceniono ich wdzięk i urodę. Nie musisz ich odnawiać, są piękne, bo stare. Teraz nikt już nie robi takich drzwi.
  • Strony kolorowych magazynów są idealnym materiałem na... plecionki. Z pojedynczych kartek zwija się długie rurki stanowiące materiał do wyplatania papierowych koszyków o dowolnych kształtach i przeznaczeniu. Są ładne i wytrzymałe, więc można zrobić z nich legowisko dla kota, abażur, koszyk na owoce, gazety i wiele innych niebanalnych przedmiotów
  • Skrzynie wojskowe po broni lub amunicji są bardzo malownicze. Nieudawana surowość i kamuflażowe kolory sprawiają, że świetnie pasują do nowoczesnych wnętrz.
  • Wannę przerobioną na kanapę mogliśmy zobaczyć po raz pierwszy w słynnym filmie Blake’a Edwardsa „Śniadanie u Tiffany’ego”. Królowała w prawie pustym mieszkaniu Holly Golightly, gdzie walizki i skrzynie zastępowały meble. W 1961 r. były to bardzo awangardowe pomysły. Dziś walizka dostaje nóżki i zamienia się w nocny stolik, skrzynia przy kanapie staje się stolikiem kawowym i schowkiem na poduszki.
  • Meble z recyclingu. Meble z drewna ze skrzyń do transportu nie muszą mieć kompleksów. Świetnie wyglądają w eleganckim salonie obok markowych sof. To przykład dizajnu recyklingowego, którego obecność manifestuje poglądy i projektanta tych mebli, i ich nabywcy. Podobne sprzęty mogą powstać np. z palet.
  • Elementy ze starego samochodu. Można wykorzystać  „grill”, światła kierunkowskazów, reflektory. Podmalować, by nadać wygląd obiektu po przejściach
  • Lampy z części rowerowych. Są zabawne i oryginalne. Nie będzie dwóch takich samych egzemplarzy.
  • Wiejskie stoły, rzeźnickie kloce czy stolarskie sprzęty są pożądane jako wyposażenie współczesnej kuchni. Stare drewno zawsze wygląda fantastycznie i nie wymaga wiele zachodu – wystarczy je umyć i nawoskować, a ślady wieloletniego użytkowania podnoszą jego walory estetyczne. Takie sprzęty stawia się zarówno we wnętrzach bardzo nowoczesnych, jak i stylizowanych.
  • Stare beczki po oleju. Sprawdzą się jako różnego rodzaju stoliki, stołki, szafki, a nawet szafki podumywalkowe.