Pustostan na Mokotowie skrywał unikalne mozaiki z lat 60. Tak udało się go ocalić i przemienić w lodziarnię
Pustostan przy ul. Puławskiej 51 w Warszawie udało się niemałym wysiłkiem przywrócić do życia. W zabytkowym lokalu z oryginalnymi mozaikami z lat 60. powstała klimatyczna lodziarnia Pallone. W cyklu „Metamorfozy na Plus” pokazujemy, jak wyglądały zabytkowe wnętrza kiedyś, a jak prezentują się dziś.
Autor: UM Warszawa, mat. MWKZ, Szymon Starnawski
Spis treści
- Historia lokalu przy ul. Puławskiej 51 w Warszawie
- Mozaika z lat 60. wpisana do rejestru zabytków
- Lokal przy ul. Puławskiej 51 obecnie
- Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany
Historia lokalu przy ul. Puławskiej 51 w Warszawie
W 1965 roku podczas wierceń geologicznych w Konstancinie k. Warszawy odkryto bogate źródła solanki. Dwa lata później powołano Państwowe Przedsiębiorstwo „Uzdrowisko Konstancin”.
Władze PPUK zdecydowały, by warszawską filię pijalni wód ulokować w parterowym lokalu przy ul. Puławskiej 51 na Mokotowie.
Gdy pijalnia wód przestała istnieć, w lokalu przy ul. Puławskiej 51 mieścił się m.in. warzywniak i piekarnia.
Przez ostatnie lata lokal był pustostanem i niszczał, aż do połowy 2023 roku, gdy miasto obiegła wiadomość, że otworzy się tu lodziarnia. Tak też się stało i obecnie pod adresem Puławska 51 działa lodziarnio-kawiarnia Pallone Uzdrowisko.
W cyklu „Metamorfozy na Plus” prezentujemy przedsięwzięcia, dzięki którym zapomniane historyczne obiekty i wnętrza otrzymują drugie życie za sprawą pasjonatów, racjonalnych biznesmenów, rzetelnych samorządowców, czy wreszcie - niespokojnych dusz... Wszyscy oni ożywiają dzięki swoim wizjom dorobek umysłów i rąk pokoleń architektów, inwestorów i budowniczych, którzy na placu budowy zostawili przed laty nadzieję, że ich dzieło ucieszy w odległej przyszłości jeszcze niejedno oko…
Mozaika z lat 60. wpisana do rejestru zabytków
Gdy pod koniec lat 60. powstała pijalnia wód, wystrój wnętrz udekorowano typową dla tamtego okresu mozaiką abstrakcyjną. Ta z lokalu przy Puławskiej 51 wykonana została ze szkliwionych płytek ceramicznych i otoczaków i przedstawiała plażę i słońce.
Mozaika, której autorstwo przypisuje się Krzysztofowi Heniszowi, przetrwała do dzisiaj, podobnie jak płynne lastriko na podłodze i słup konstrukcyjny pokryty błyszczącą mozaiką w odcieniach błękitu.
Tę unikatową dekorację wnętrza opisuje w swojej książce „Mozaika Warszawska. Przewodnik po plastyce w architekturze stolicy 1945-1989” Paweł Giergoń:
Był to lokal elegancki, ze skórzanymi kanapami pod ścianami i kantorkiem w rogu sali, gdzie rozlewano nie zawsze bezwonne wody mineralne dla pokrzepienia zdrowia. Nad kanapami ściany jak dziś wypełniała abstrakcja, mocno kojarząca się z plażą i słońcem kompozycja mozaikowa wykonana z dobrej jakości płytek ceramicznych i surowych otoczaków. Wnętrze to zawiera jeszcze jedną mozaikę, zdobiącą słup konstrukcyjny, który pierwotnie znajdował się na zewnątrz (w podcieniu budynku)
W kwietniu 2023 roku dekoracje ścienne w dawnej pijalni wód przy Puławskiej 51 zostały wpisane do rejestru zabytków ruchomych województwa mazowieckiego.
Mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków w wydanym wtedy oświadczeniu sprecyzował, że chodzi przede wszystkim o dekorację mozaikową na północno-wschodniej ścianie lokalu, płytki ceramiczne szkliwione, otoczaki, polichromię i płynne lastriko.
Lokal przy ul. Puławskiej 51 obecnie
W wywiadzie dla portalu warszawanaszemiasto.pl właściciel lodziarni Pallone Uzdrowisko, która obecnie działa przy ul. Puławskiej 51 przyznał, że jeszcze zanim zdecydował się wynająć lokal, często do niego zaglądał przez szybę. Wspomniał, że wnętrza były bardzo zaniedbane…
Na ścianach było sporo dziur. W momencie, gdy już wynająłem lokal, mozaiki zostały wpisane do rejestru zabytków. Planuję dalsze prace konserwatorskie. Udało nam się odświeżyć mozaiki, zgodnie z zaleceniami konserwatora nie ingerowaliśmy w ich otoczenie – powiedział nam Dagmar Czerniawski.
W Pallone Uzdrowisko wyeksponowano historyczny wystrój wnętrza. Mozaiki ścienne z lat. 60. po konserwacji i dokładnym oczyszczeniu odzyskały dawny blask, podobnie jak słup konstrukcyjny pokryty błyszczącą, utrzymaną w odcieniach błękitu mozaiką.
Teraz siedząc na kultowym fotelu Chierowskiego 366 można delektować się pysznymi lodami lub kawą, podziwiając oryginalną mozaikową aranżację.
Skoro o legendarnych krzesłach PRL mowa, nie sposób nie wspomnieć o „Hałasach”, których w lodziarni Pallone nie brakuje. Chodzi o krzesła typ 200-190 zaprojektowane przez Rajmunda Hałasa, które były popularne w latach 60. XX w. Te w lokalu przy Puławskiej 51 mają kolor butelkowej zieleni.
Do retro stylistyki lodziarni na Mokotowie nawiązuje również fornir baru, ścienne menu, a także płytki w biało-brązową szachownicę. Uroku i „uzdrowiskowego” charakteru dodają wnętrzom liczne rośliny i niewielka fontanna ścienna z lwem.
Zobacz, jak zmieniły się wnętrza Puławskiej 51 na przestrzeni lat:
Autor: UM Warszawa, mat. MWKZ, Szymon Starnawski
Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany
Metamorfoza lokalu z zabytkowymi mozaikami przy ul. puławskiej w Warszawie to nie jedyne przedsięwzięcie godne uwagi. W cyklu „Metamorfozy na Plus” do tej pory opisaliśmy również:
- Przemiana kamienicy we Wrocławiu. Tynki w sieni zdrapywano tu skalpelem
- Metamorfoza fabryki „Wigencja”. Łódź przekształciła zaniedbaną fabrykę w nowoczesne centrum kultury
- Stara Drukarnia w Szczecinie – kiedy magia historii spotyka się ze współczesnością
- Dom Izerski na Dolnym Śląsku. Niezwykła metamorfoza domu przysłupowego przy granicy z Czechami
- Stara Szwalnia w Lesznie zmieniła się w luksusowy apartamentowiec. Zobacz metamorfozę zabytku
- Obserwatorium Astronomiczne w Tymcach i jego przemiana. Ze starej wieży ciśnień powstała perełka Podkarpacia
- Dom frankoński na Pogórzu Kaczawskim. Uratowany w ostatniej chwili
- Stara Drukarnia w Szczecinie – kiedy magia historii spotyka się ze współczesnością
- Perła Żeliszowa. Metamorfoza dawnej ruiny w jedną z ikon Dolnego Śląska
- Pałac w Mosznej. Przemiana z sanatorium dla nerwowo chorych w hotel. Nadal dobrze działa na skołatane nerwy
- Młyn Maria na wrocławskim Nadodrzu. Otrzymał życie, którego tylko pozazdrościć
- Tak zmieniła się Elektrownia Powiśle w Warszawie. Niegdyś zasilała Pałac Kultury, dziś przyciąga restauracjami i sklepami
- Pałac Struga na Dolnym Śląsku. Remont odsłonił renesansowe skarby
- Metamorfoza Cukrowni Żnin. W dawnych budynkach przemysłowych powstały hotel, restauracja, basen, sauny, kino
- Zamek w Muszynie podniósł się z ruin po 300 latach. Zobacz zdjęcia niezwykłej metamorfozy zamku na górze Baszta
- Fabryka Porcelany w Katowicach. Jak poprzemysłowa ruina stała się architektoniczną perłą
- Stara Cechownia kopalni Saturn w Czeladzi była ruiną. Po spektakularnej metamorfozie dostała nowe życie
- Barceló Warsaw Powiśle. Część dawnej elektrowni przeobraziła się w nowoczesny hotel pełen pamiątek przeszłości
- Metamorfoza 120-letniej kamienicy w Bytomiu zaskakuje. Z budynku została tylko ściana frontowa
- Skarb ukryty pod tynkiem. Pocztowa 19 w Szczecinie – metamorfoza klimatycznego lokalu. Zobacz zdjęcia
- Dworzec w Wolsztynie przeszedł metamorfozę! Jak odmienili go poznańscy architekci?
- 200-letni dom podcieniowy na Żuławach odzyskał blask po... rozbiórce i odbudowie
- Willa Lentza w Szczecinie. Od przepychu po miejsce twórczej pracy i sentymentalnych wspomnień szczecinian
- Metamorfoza oficyny dworskiej w Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie. Zmieniła się nie do poznania!
- Stacja Kultury Pyskowice. Odnowiony dworzec zmienił się w przestrzeń kultury, sztuki i lokalnej aktywności
- Stary spichlerz w Gdańsku zyskał oszałamiające wnętrza. W co się zmienił?
- Urządzili dom w dawnej stajni na Dolnym Śląsku. Metamorfoza z niezwykłą historią
- Imponująca renowacja w Baszni Dolnej. Z zaniedbanego przystanku powstała Galeria Kolejnictwa Stacja Basznia
- Luksusowy hotel Altus Palace we Wrocławiu działa w murach dawnego Pałacu Leipzigera. Zobacz przemianę zabytku